Actie! Op de set van Kain

Noorderpark, bij de ingang ter hoogte van Wingerdweg 185, Amsterdam-Noord, 20 juni 2024, 15.36 uur

“Goed hoor!”, zegt regisseur Gabriel Bauer tegen zijn hoofdrolspelers die op een bankje in het Noorderpark in Amsterdam-Noord een scène hebben gerepeteerd. DoP Erwan van Buuren is ook tevreden. “Het licht is goed nu. Dit is precies het zonnetje dat ik wil, dus als we nu kunnen draaien…”

Bauer is bezig met de opnames van zijn speelfilmdebuut, de tragikomedie Kain, over de worsteling van een neurodivergent persoon in een neurotypische samenleving die hem niet als normaal ziet. De film is gebaseerd op het leven van Daniël Gellvoet, die in hartje Amsterdam in een woongroep voor mensen met autisme woont. Mildred Roethof, die Kain samen met Aliefka Bijlsma en Wiendelt Hooijer produceert: “Kain is gebaseerd op Gellvoets karakter en zijn unieke vorm van autisme, en hij speelt zelf de hoofdrol. De film gaat dus niet alleen over Daniel, maar – en dit is essentieel – wordt ook met hem gemaakt.”

“Oké lieve mensen, we willen graag draaien want er is nu zon”, roept opnameleider Grietje Besteman, terwijl Bauer – petje, koptelefoon om zijn nek – tegenspeler Barbara Sloesen (die Gellvoets love interest Frederique speelt) nog wat instructies meegeeft. “In het begin ben je nog wat afstandelijker. Je bent het aan het aankijken: wie is deze gast? Daarna komen jullie steeds dichter bij elkaar – ook fysiek. We kunnen hiermee spelen; hoe je reageert, hoe je naar hem kijkt…”

“Lieve mensen, vóór het zonnetje weer weg is…”, probeert de opnameleider nogmaals. “Eerste positie alsjeblieft, we gaan voor een take. Heel veel plezier iedereen.” “Pret hebben!”, giert Gellvoet. Van Buuren steekt zijn duim op. De vogeltjes fluiten.

“Je date gaat na tien minuten opeens weg. Ik heb dan liever dat hij doet alsof zijn hond opeens ernstig ziek is in plaats van dat hij me totaal onaantrekkelijk vindt”, zegt Fré. Kain denkt even na, en vraagt dan: “Heeft hij een hond?” Fré lacht: “Wat maakt dat uit?” De opnameleider geeft een teken en een hardloper rent achter het bankje langs. “Dan liegt hij twee keer, als het niet zo is”, zegt Kain. “Ja, maar dat weet ik dan dus niet”, riposteert Fré. De opnameleider geeft twee wandelaars een cue, die zich vervolgens gezellig keuvelend in beweging zetten. De hardloper houdt buiten beeld een vrouw tegen die haar hond uitlaat en langs de weg­afzetter in een geel hesje is gelopen. “En dat heb je liever?”, vraagt Kain verbaasd. Fré knikt. “Ik niet”, zegt Kain. “Ik ga jou ook niet zeggen dat ik je een stalker vind”, gaat Fré verder. “Waarom niet? Als je dat vindt”, reageert Kain, oprecht verbaasd. Fré scant zijn gezicht, ziet geen greintje ironie. Verrassend.

“En cut!”, zegt Bauer. “Jullie zitten er lekker in.” En tegen Gellvoet: “Zullen we proberen dat jij nog ietsje zachter reageert? Dat is het enige wat ik zeg.” “We doen hem nog één keer”, roept de opnameleider. “Allemaal eerste positie alsjeblieft.”

“We laten zien hoe iemand met autisme de maatschappij ziet”, legt Roethof later uit. “Onze sociale omgangsvormen, de rollen die we aannemen en de maskers die we als individu dragen. Deze tegenstrijdigheden zijn soms erg moeilijk te begrijpen voor iemand met autisme. Door de ervaring van Kain worden we ons meer bewust van onszelf en onze sociale omgangsvormen. We maken deze film voor een breed publiek, omdat deze film over ons allemaal gaat.”

“Autistische mensen zelf inzetten is een voorbeeld van werkelijke inclusiviteit: we nodigen ze niet alleen uit voor het feest, maar laten ze ook dansen”, vult ontwikkelingspsycholoog Sander Begeer aan, terwijl een tweede take wordt opgenomen. Na de derde take is Bauer tevreden. “En cut! Laten we wat close’jes doen.”

Kain Nederland, 2024 | Scenario Ellen Barendregt, Dorien Goertzen en Aliefka Bijlsma | Regie Gabriel Bauer | Producent Mildred Roethof (Human Nature Films) en Aliefka Bijlsma (Mile13Media) | In coproductie met Wiendelt Hooijer (stichting We Need Dreams) | Uitvoerend producent Wiendelt Hooijer | Camera Erwan van Buuren | Montage Dorith Vinken | Art direction Marieken van Huijstee en Melinda Tuza (Shit Art) | Kleding Fanny Kieft | Make-up Bonnie Rae Hulsman | Muziek Axel Lukkien | Met Daniël Gellvoet, Barbara Sloesen, Aus Greidanus, André Dongelmans, Fabian Franciscus, Hannah de Vreugd, Jaike Belfor, Malou Gorter, Peter Blok, Kiki van Deursen, Benjamin Moen, Tarik Moree, Mikky Dijkstra | Kleur, ca. 100 minuten | Distributie September Film | Te zien in 2025