Actie! Op de set van Baantjer het begin
V.l.n.r. cameraman Jeroen de Bruin en camera-assistent Stephan Polman, ME’er Marco Eradus, Waldemar Torenstra (De Cock) en Tygo Gernandt (Montijn) en, op de rug gezien, regisseur Arne Toonen.
Peperstraat 10,
1011 TL Amsterdam
13 november 2018, 10.09 uur
Een molotovcocktail spat uit elkaar tegen de voorruit van een ME-busje dat als een gewond beest, op zijn kant, op de Peperbrug in de Amsterdamse buurt Rapenburg ligt. In het busje klinkt geschreeuw en gestommel, maar er gebeurt niks. “Cut!” roept de opnameleider, Arne Toonen komt overeind uit zijn regiestoel (‘Dik Trom’ staat er op de achterkant) en loopt naar het busje. De achterdeur klemt.
Onder de rook van de Montelbaanstoren werkt Toonen aan Baantjer het begin. Het is een zogenoemde reboot, twaalf jaar na de laatste reeks van de politieserie Baantjer, als prelude op een nieuwe achtdelige serie die achtereenvolgens door Videoland en RTL4 wordt uitgezonden. Het idee is van Peter en Thijs Römer, de zoon en kleinzoon van acteur Piet Römer (1928-2012).
“Baantjer was in 2000 een van mijn eerste klussen” zegt Toonen. “Ik was camera-assistent. De Cock vloekt nog steeds niet, hij draagt geen wapen en hij zal nooit vreemdgaan; wat dat betreft verandert er niets, maar mijn versie gaat er wel anders uitzien,” zegt hij, terwijl hij op zijn telefoon naar beelden zoekt die een dag eerder zijn geschoten: met ME’ers te paard en enorme hoeveelheden krakende figuranten. “Het wordt wat meer Drive en True Detective.”
In Toonens film en serie is rechercheur De Cock met cee-oo-cee-kaa, de fameuze creatie van misdaadschrijver Appie Baantjer, nog een groentje. In de roerige jaren 80 wordt hij gestationeerd in het politiestation op de rauwe Warmoesstraat. Samen met zijn nieuwe partner Tonnie Montijn, die nauwe banden onderhoudt met de penoze, stuit De Cock op een moordzaak die leidt naar een mogelijke aanslag tijdens de kroning van prinses Beatrix. De Cock (Waldemar Torenstra) en Montijn (Tygo Gernandt) moeten alles op alles zetten om een drama op de kroningsdag te voorkomen.
Als de klemmende deur is gefixt met een stukje ducttape nemen Torenstra en Gernandt weer plaats in het gekantelde busje, samen met Marco Eradus, een echte ME’er die een gewonde ME’er speelt; hij wordt ook geraadpleegd bij vragen over de gang van zaken bij de ME. De Peperstraat is deels opengebroken, overal liggen barricades en nepstenen. Aan de gevels van de belendende panden hangen spandoeken (‘Geen woning geen kroning’), op de grond liggen kriskras wat borden van de demonstranten (‘Leegstand en verkrotting is een misdaad!’).
Op de brug staan tal van lampen en een enorm wit scherm. Twee ME’ers met nepbloed op hun gezicht zitten tegen een witte VW-politieauto een boterham te eten. Vijf andere ME’ers worden gesommeerd weer in slagorde achter het gekantelde busje te gaan staan. Helemaal voorin zitten cameraman Jeroen de Bruin en zijn assistent opgevouwen. Buiten beeld zit Harry Wiessenhaan, met een hand aan de knop van een gasfles, waarmee hij de steekvlam creëert die door de molotovcocktail wordt veroorzaakt.
“Opstarten!” roept de opnameleider. Wiessenhaan maakt nog een steekvlam, het rookkanon gaat aan en er komt ook rook uit het busje. “En actie!” In het busje klinkt opnieuw geschreeuw en gestommel, maar de deur gaat weer niet open. “We zijn gestopt!” zegt de opnameleider. De deur wordt van buitenaf opengemaakt, twee productiemedewerkers rommelen nog wat met het slot, Toonen maakt van de gelegenheid gebruik om nog even met Torenstra en Gernandt te overleggen.
Bij de volgende take gaan de deuren wel open en stormen De Cock en Montijn samen met de gewonde ME’er naar buiten. “Heel goed!” zegt Toonen. Torenstra wijst naar zijn broek. “Ehhh, kleding”, zegt hij beteuterd; hij is uit zijn broek gescheurd. Toonen, lachend: “Jongens, hebben we nog een andere broek?!”
Baantjer het begin | Nederland/België, 2019 | Scenario Thijs Römer, Willem Bosch, Carl Joos | Regie Arne Toonen | Producent Rachel van Bommel, Millstreet Films | In coproductie met Hilde Delaere, FBO | Line producer Berry van Zwieten | Camera Jeroen de Bruin | Geluid Marten Negenman | Montage Marc Bechtold | Production design Kurt Loyens | Art direction Marieke Winters | Kleding Marion Boot, Evelien Klein Gebbink| Make up en haar Marleen Holthuis | Met Waldemar Torenstra, Tygo Gernandt, Lisa Smit, Robert de Hoog, Fedja van Huêt, Ruben van der Meer, Jelka van Houten, Ryanne van Dorst | kleur, ca. 120 min | Omroep RTL | Distributie Paradiso Filmed Entertainment | Te zien vanaf 18 april 2019