Slalom

Ook in de sportwereld komt seksueel misbruik vaker voor dan lang werd gedacht. Het in de Franse skiwereld spelende Slalom laat zien hoe de verhouding tussen een trainer en een vijftienjarige leerling langzaam afglijdt naar misbruik.

Het leven zou makkelijker zijn als wolven er altijd als wolven zouden uitzien. Het is ingewikkeld als wolven eruitzien als mannen die het beste met je voor hebben. Zo’n man loopt rond in Slalom. Hij heet Fred en is in de Franse Alpen de skitrainer van een groepje talentvolle jongeren, van wie de beste doorstromen naar de Olympische ploeg.

De vijftienjarige Lyz is de talentvolste leerling, maar het ontbreekt haar aan motivatie. Haar hoofd zit vol met andere zaken. Als kind van gescheiden ouders leeft ze bij haar moeder, die druk is met werk en nauwelijks tijd voor haar heeft. Het zorgt voor een gespannen relatie, waarin haar moeder dingen zegt als: “Heb je enig idee hoeveel ik voor je opoffer?” Elke ouder weet dat je zulke zinnetjes niet tegen een tiener moet zeggen. Lyz voelt zich eenzaam en vindt in haar trainer Fred, die van de methode leerlingen afbreken en vervolgens weer opbouwen is, een strenge vaderfiguur.

Gestimuleerd door zijn geloof in haar talent, gaat ze fanatiek trainen. Gedreven door hun ambitie om de top te bereiken, krijgen ze een intense sportieve verhouding, waarin Lyz ook een puberverliefdheid voelt. Ze vaart er wel bij, maar alles verandert als Fred een grens overschrijdt in de uitbundige sfeer als Lyz jeugdkampioen is geworden. De vaderfiguur verandert tot zijn eigen verbijstering in een wolf, met destructieve gevolgen voor Lyz. Alles wat voor haar vanzelfsprekend was, is dat niet meer.

Slalom had een film kunnen zijn over de traumatische ondergang van een tiener door seksueel misbruik, maar regisseur en scenarist Charlène Favier toont Lyz ook als een vechter. Dat is waardevol, want erkenning van seksueel slachtofferschap is belangrijk, maar laten zien dat het psychisch overwonnen kan worden ook. Favier putte voor haar debuutfilm uit eigen ervaringen als skitalent in haar tienertijd. Dat wil niet zeggen dat Slalom volledig autobiografisch is, maar duidelijk is dat Favier weet waarover zij het heeft.

Indringend en overtuigend toont de film, ook dankzij de twee ijzersterke hoofdrolspelers (Noée Abita en Jérémie Renier), hoe een sportieve relatie langzaam afglijdt naar seksueel misbruik. Dat Slalom van Fred geen simpel monster maakt, valt misschien niet goed bij radicale #MeToo-activisten. Hij is geen roofdier dat sluw en berekenend Lyz in zijn val lokt, maar een narcistische kerel met issues, die zich niet kan beheersen. Deze genuanceerdheid maakt Slalom juist geloofwaardiger. De film is geen activistisch pamflet, maar toont de banale werkelijkheid, waarin een kerel die met zichzelf in de knoop zit een grens overschrijdt, waarna hij er alles aan doet dit voor de buitenwereld te verbergen. Daarbij klinkt ook het klassieke misbruikzinnetje: “Dit moet tussen ons blijven”, want Fred is weliswaar geen monster, maar wel een akelige lafaard.