Poulet aux prunes

Na het overweldigende succes van hun zwart-wit animatiefilm Persepolis maakt regisseursduo Marjane Satrapi en Vincent Paronnaud nu met Poulet aux prunes even een pas op de plaats met een sentimenteel live action sprookje.

Yeki boud, yeki naboud. Er was iemand, er was niemand. Zo beginnen Perzische sprookjes volgens de voice-over aan het begin van Poulet aux prunes, de tweede film van regisseursduo Marjane Satrapi (1969) en Vincent Paronnaud (1970), die net als hun eersteling Persepolis (2007) is gebaseerd op een van Satrapi’s stripboeken. Maar in plaats van het strakke zwart-wit van hun veelbekroonde (tot een Oscarnominatie aan toe) Persepolis kozen ze er nu voor om de hele filmische trukendoos open te trekken. Ze vertellen hun verhaal in lussen en loops, live action en animatie, nostalgische pastel- en fifties klapkauwgumkleuren, al is het eindresultaat, anders dan zo’n bont en divers palet doet vermoeden, minder eclectisch maar vooral melancholisch geworden. De camera scheert langs de talloze betoverende kijkdoosjes en opzetplaatjes die de film rijk is, maar raakt ze, en daarmee ons, nooit echt. Misschien zoals je herinneringen nooit aan kunt raken.
De iemand, en de niemand die de hoofdpersoon is van Poulet aux prunes is Nasser Ali Khan (Mathieu Amalric met pronte snor), een violist die de liefde van zijn leven, zijn viool en daarom ook de liefde om te leven verliest. Het is een verhaaltje waaruit andere verhaaltjes ontluiken, die heen en weer reizen in de tijd, net zoals de Sprookjes van 1001 nacht, al zijn dit de sprookjes van de zwaarmoedige laatste achteneenhalve dag van Nasser Ali’s leven. Voor Satrapi was hij belangrijk. Zijn verhaal was een van die verhalen die ze hoorde als opgroeiend meisje in Teheran: hij was haar oom. Niet haar lievelingsoom, die stierf voor zijn idealen. Maar de andere oom. Die stierf aan een gebroken hart. Voor de toeschouwer blijft hij — vooral door de zoet-karikaturale sfeer van de film — een beetje een gekke man met grote ogen. Romantisch. Maar ook op afstand.
Poulet aux prunes is sentimenteel en bekoorlijk, een tikkeltje zoals de Franse superhit Amélie Poulain (2001) dat was. Een film vertelt in visualia. Dat de verloren liefde van Nasser Irâne heet, net zoals het verloren land van Satrapi zelf, dat zij als opstandig tienermeisje op aanraden van haar verstandige ouders verliet, is misschien veelzeggend. Maar Poulet aux prunes is nadrukkelijk niet politiek. Op de achtergrond word heel lichtjes de strijd tussen Nasser en zijn broer Abdi, als die tussen de dromerige kunstenaar en de idealist aangestipt. Ook die is herkenbaar voor Satrapi die uit een aristocratisch-communistische familie stamt. Maar met de mierzoete smaak van Poulet aux prunes heeft de romantica in haar ditmaal gewonnen.

Dana Linssen