OASIS

Meer sierlijk dan schokkend

  • Datum 05-01-2011
  • Auteur
  • Gerelateerde Films OASIS
  • Regie
    Lee Chang-dong
    Te zien vanaf
    01-01-2002
    Land
    Zuid-Korea
  • Deel dit artikel

Verliefde, simpele geest

In de Zuid-Koreaanse film Oasis groeit er een liefdevolle relatie tussen een ex-gevangene en het meisje dat hij heeft aangerand. Hun merkwaardige liefde is een oase in de barre woestenij.

Het lijkt eerst niet zo’n heel erge familie waar Hong Jong-du (Sol Kyung-gu) in terugkeert als hij net de gevangenis uit is. Zijn moeder zucht dat ze niet weet waar ze hem in hun ordelijke appartement zou moeten laten. Zijn schoonzus klaagt over zijn vieze voeten. Zijn jongere broer moppert dat hij steeds zijn leven zo in de war schopt. Het is geen heel hartelijke ontvangst maar het zijn wel voorstelbare klachten richting een ordeverstoorder die ook niet helemaal van deze wereld lijkt te zijn. Jong-du lacht alleen maar wat als reactie op hun vermaningen, duikt schielijk ineen en laat zijn hoofd nog wat dieper hangen. Als hij diezelfde dag nog op bezoek gaat bij de familie van de man die hij heeft doodgereden getuigt dat ook niet zozeer van oprecht berouw maar meer van zijn simpele geest. Een simpele geest die bovendien niet helemaal onschuldig blijkt. Bij zijn tweede visite randt hij de door haar familie verwaarloosde spastische dochter aan. De weerloze vrouw probeert vergeefs om hem af te weren. Pas als ze flauw valt komt hij weer bij zinnen.

Busraam
Geen gemakkelijke held, deze Jong-du, maar in Jong-du’s leven blijkt vervolgens weinig te zijn wat het eerst lijkt. De Zuid-Koreaanse filmer Lee Chang-dung (voor het filmen een succesvol romanschrijver in zijn geboorteland en dit jaar benoemd tot minister van cultuur en toerisme) weet hoe hij een verhaal moet vertellen. Jong-du sluit vriendschap met het meisje dat na de aanranding contact met hem zoekt. Er groeit een liefdevolle relatie; de oase in de barre woestenij waar de twee zich tot dan toe staande hebben gehouden.
Chang-dung filmt het mooi. Als het meisje Gong-hu door Jong-du in haar rolstoel naar buiten wordt gereden laat hij de camera direct boven haar gezicht hangen zodat je bijna voelt hoe de zon haar wangen streelt. Als ze haar onbeheerste hoofd tot rust dwingt tegen het busraam, hangt hij de camera direct tegen het raam alsof hij even mee-rust. Ook voor de toeschouwer zijn het verlossende momenten. Even gewoon kunnen kijken naar het gezicht van actrice Moon So-ri in plaats van tussen het spastische geruk en getrek door te proberen iets van haar gezicht te lezen.
Lee Chang-dung schuwt de pathos niet en in eerste instantie schept dat afstand. Zoals bij de aanrandingsscène die je afstoot door het pathetische misbruik van een spastische vrouw. Of de symboliek van de tegen de wanden van het appartement rondfladderende duif die we zien voor we kennis maken met het spastisch meisje. Maar er schuilt ook een oprechte gevoeligheid in Oasis en daardoor weten de film en haar hoofdpersonen je ook langzaam maar zeker voor zich te winnen. Als we na de fladderende duif voor het eerst het meisje zien en haar zachtjes horen neurieën, zijn haar ongecontroleerde bewegingen meer sierlijk dan schokkend. En als na de aanranding de geschrokken Jong-du zijn slachtoffer onder de douche houdt om haar weer te laten ontwaken, komt ook de toeschouwer weer bij bewustzijn. In dat samenwerken van het grote gebaar en de subtiele ontnuchtering ligt de kracht van Oasis.

Jann Ruyters