Mammal (Rebecca Daly over)

Een vrouw die het moederschap bewust achter zich liet, moet in Mammal omgaan met haar genegenheid voor een tienerjongen. Regisseur Rebecca Daly: ‘Onze maatschappij heeft veel meer begrip voor mannen die slechte vaders zijn dan voor vrouwen die het niet redden als moeder’.

Door Joost Broeren

"We hebben eerst een paar héél slechte titels bedacht", lacht regisseur Rebecca Daly wanneer we haar spreken op het International Film Festival Rotterdam. "Van die wazige, aspecifieke titels die je erop plakt omdat het nu eenmaal een titel moet hebben." En dat terwijl Mammal, want dat werd het, zo natuurlijk past: alle lagen van de film samengebald in dat ene woord. De moederlijke zorg, maar ook het besef dat wij mensen ook gewoon dieren zijn. Hoe ver we ons ook boven hen verheven voelen.
Mensen gaan nog altijd uit van de vrouw als verzorger, stelt Daly. "In onze samenleving leeft nog steeds het idee dat moeders van nature hechten aan hun kind. Terwijl dat niet altijd zo is. Men heeft veel meer begrip voor mannen die slechte vaders zijn dan voor vrouwen die geen moeder willen zijn. Ik heb er geen ervaring mee, ik ben geen moeder, maar ik vond het intrigerend om in de psychologie achter die keuze te duiken."

Rebecca Daly

Ongemakkelijk
Het is de keuze die wordt gemaakt door Margaret (Rachel Griffiths), het hoofdpersonage in Daly’s film. Net als haar eerste film The Other Side of Sleep koestert de film het enigma van zijn hoofdpersoon zo lang mogelijk. We worden ondergedompeld in haar leven: onderdeel van de wereld en toch afgezonderd. In Daly’s woorden: "Uiteindelijk is het meer ‘bestaan’ dan ‘leven’ wat ze doet." Margaret heeft een winkel in tweedehands kleding, en ze zwemt. Dat wordt imponerend in beeld gebracht (door de Nederlandse cameraman Lennart Verstegen), maar is een niet al te originele visuele metafoor voor een personage dat de wereld liever ontvlucht.
Na een tijdje komen we erachter dat Margaret ook moeder is, althans: biologisch. Ze kreeg een zoon, achttien jaar geleden, maar liet hem bij de vader achter. Haar leven komt op scherp te staan door twee gebeurtenissen die min of meer tegelijk plaatsvinden: haar ex-man komt vertellen dat hun zoon spoorloos is, en ze stuit op een tienerjongen, Joe (Barry Keoghan), die in een steegje in elkaar wordt geslagen. Ze neemt de verwilderde jongen in huis, en gaandeweg ontstaat een spanning die zich beweegt tussen moederlijke zorg en dierlijke lust.

Meisjesachtig
Het is een simpel gegeven maar Daly bouwt er heel rustig naartoe. "Je leert haar eerst kennen, en dan moet je beslissen wat je eigenlijk vindt van de keuzes die ze maakt. Ik ben er niet in geïnteresseerd om daar antwoord op te geven, om haar uit te leggen — niet aan de kijker, maar ook niet aan de acteurs. Wat zou er overblijven als ik precies zeg hoe het zit? De ontdekkingstocht die Rachel met het personage heeft doorgebracht, zie je nu juist terug in de film."
Het spel van Griffith en Keoghan is inderdaad een van de sterkste punten van Mammal. "Ze hebben als acteurs een heel verschillende energie", zegt Daly. "Barry’s stijl is heel naturalistisch, ingehouden, terwijl Rachel uitbundiger speelt. Samen komen ze ergens in het midden uit, en dat maakt het interessant. Rachel geeft het personage iets extra’s, dat niet zo nadrukkelijk in het scenario zat: een bepaalde warmte, hartelijkheid en onvolwassenheid. Iets meisjesachtigs."
Het is de intimiteit die tussen de twee acteurs ontstaat, die de film op de rails houdt. Die overbrugt de schematische opzet van het scenario, dat de gevoelens van Margaret iets te netjes spiegelt aan het vanzelfsprekende moederschap van een buurvrouw en Joe’s rebellie iets te simplistisch kanaliseert via een bende waar hij deel van uitmaakt. Juist als Mammal zich durft te beperken tot hun moeizame relatie en de tegenstrijdige dierlijke driften die daarbij boven komen, is hij op zijn sterkst.