La femme la plus riche du monde

Een sterk onderkoeld, licht komisch psychologisch dynastiedrama, losjes gebaseerd op de onbetaalbare vriendschap tussen L’Oréal-frontvrouw Bettencourt en society-fotograaf Banier.

“Ik ben geen rijkeluiskind of gigolo. Ik ben een kruising van beide. Ik ben de man die de mensen graag haten.” Aldus de homoseksuele fotograaf Pierre-Alain Fantin (Laurent Lafitte) over zijn platonische boezemvriendschap met de puissant rijke oudere dame Marianne Farrère (Isabelle Huppert), eigenaar van een cosmetica-multinational. De spotzuchtige Fantin overdrijft graag, is brutaal en sans-gêne; een flamboyante charmeur. Met zijn speelse bravoure brengt hij leven in het opgeprikte, stijf gereguleerde bestaan van Marianne.

La femme la plus riche du monde is losjes gebaseerd op de waargebeurde affaire Bettencourt-Banier, waarin de dochter van L’Oréal-frontvrouw Liliane Bettencourt in 2010 een zaak opstartte om het misbruik aan te kaarten dat society-fotograaf François-Marie Banier zou hebben gemaakt van haar toen 87-jarige, fragiele moeder. In de twintig jaar dat François-Marie bevriend was met Liliane – de rijkste vrouw op aarde – zou zij hem een slordige miljard euro aan schenkingen hebben gedaan. De verwikkelingen rond de giften van Bettencourt voerden via illegale politieke donaties tot in het Elysée.

De speelfilm gaat in op de privé-verhoudingen achter het publieke schandaal, binnen de familie, tussen pakweg de eerste ontmoeting van Marianne met fotograaf Pierre-Alain tot de inval van de fiscale opsporingsdienst twee decennia later. De namen zijn veranderd, de dialogen bedacht, maar uit Netflix-documentaireminiserie The Billionaire, the Butler and the Boyfriend (2023) blijkt dat regisseur Thierry Klifa dicht bij de officiële gebeurtenissen bleef, waarbij Banier zich als een Raspoetin de familie binnenwerkte. In werkelijkheid was de entourage van profiteurs nog veel groter. Een bijzondere rol is in de speelfilm weggelegd voor de butler, de achtergrondfiguur die als een soort meubelstuk en fly on the wall overal bij is en uiteindelijk een sleutelrol speelt in het publiek maken van de zaak.

Het oordeel over de mate waarin anderen de fotograaf al dan niet terecht haten, wordt in de eerste helft aan de kijker overgelaten. In de tweede helft loopt de zielsverwantschap en vertrouwensband tussen Marianne en Pierre-Alain dermate uit de rails dat het zwaartepunt verschuift naar intrigerende vragen over de waarde van vriendschap. Is die te koop? En wat is dan de prijs? Waarom was die hier zo hoog? Dan blijkt ook de kille relatie tussen Marianne en haar dochter veelzeggend. Handelt die met het aanspannen van haar rechtszaak uit liefde voor haar moeder? Uit eigenbelang? Of uit jaloezie?

La femme la plus riche du monde is een sterk onderkoeld, licht komisch psychologisch dynastiedrama dat maar weer eens duidelijk maakt hoe geld de relaties tussen mensen vertroebelt. En dat de rijken der aarde alleen al daarom geen benijdenswaardige mensen zijn.