Furiosa: A Mad Max Saga

Méér Mad Max dan Mad Max: Fury Road is fysiek onmogelijk, en dus is prequel Furiosa in alle opzichten minder. Juist daardoor maakt het méér van Fury Road.

Vervolgfilms gaan over het algemeen een versnelling of twee hoger dan het voorafgaande deel. Zelfs als ze gepresenteerd worden als prequel, een voorloper op wat voorafging, zoals het geval is bij Furiosa: A Mad Max Saga. Maar wat moet je als maker wanneer de film die je moet opvolgen zélf al in de zesde versnelling zat?

George Miller doet met Furiosa niet eens een poging om zijn overweldigende spektakelstuk Mad Max: Fury Road (2015) te overtreffen – in ieder geval niet wat betreft actie, het definiërende element van de Mad Max films. Het is ook moeilijk voorstelbaar dat de nonstop-achtervolgingsacrobatiek van die film te overtreffen is – in ieder geval niet zonder dat het tientallen stuntmensen het leven kost.

Alsnog biedt Furiosa superieure actie die het gros van de moderne blockbusters achter zich laat. Alsnog zit er een shot in dat qua waaghalzerij de gekte van Fury Road misschien wel overtreft – iets met een horde zweefvliegtuigjes die een opgevoerde tankwagen belagen. Maar in Furiosa is het één shot waarbij je adem stokt in je keel; in Fury Road is de hele film een opeenstapeling van zulke gekte.

Furiosa toont de voorgeschiedenis van het personage dat in feite ook al centraal stond in Fury Road – hier niet gespeeld door Charlize Theron maar door Anya Taylor-Joy. Hoe ze opgroeit in een groene oase, de ‘green place’ waarnaar ze in Fury Road terug probeert te keren – een enclave in de postapocalyptische woestenij van de Mad Max-wereld. Hoe ze bij haar familie vandaan geroofd wordt door een stel road warriors en terechtkomt bij de bende van Dr. Dementus (Chris Hemsworth, heerlijk losgeslagen). Hoe ze terechtkomt in de Citadel, waar Immortan Joe (de ultieme bad guy van Fury Road) de fascistische scepter zwaait. Hoe ze onder de hoede wordt genomen door meesterchauffeur Praetorian Jack (Tom Burke). En hoe ze uiteindelijk een sleutelspeler wordt in wat te omschrijven is als een burgeroorlog, als Dementus het imperium van Immortan Joe probeert over te nemen.

Naast gas terugnemen doet Miller met Furiosa nog iets dat prequels niet vaak doen: zijn verhaal is daadwerkelijk een voorloper op Fury Road. Bij de meeste prequels speelt de handeling zich weliswaar af voor de gebeurtenissen van de eerdere film, maar leunt de vertelling alsnog volledig op de voorkennis van de kijker. Furiosa is radicaler – hij lijkt daadwerkelijk bedoeld om vóór Fury Road te kijken. Het einde van Furiosa loopt direct door in de opening van Fury Road. Zo direct dat we die film met terugwerkende kracht misschien beter Furiosa Part 2 kunnen noemen. De fanboys die destijds klaagden dat Mad Max zelf als personage in Fury Road te veel aan de zijlijn stond, worden door Miller hier impliciet op hun plek gezet, want in Furiosa is hij in slechts één shot te zien. In interviews vertelde Miller overigens dat het scenario voor Furiosa (en een tweede, nog niet gemaakte prequel rond personage Max zelf) ook echt al voor het maken van Fury Road geschreven werd. De acteurs namen wat erin gebeurt destijds mee in hun spel.

In zeker opzicht biedt Miller met Furiosa de world building die hij in Fury Road doelbewust achterwege liet. Het waaróm van dingen kwam daar hooguit verstopt in bijzinnen langs; hoe de wereld in elkaar stak werd zonder verdere uitleg gevat in het fenomenale production design. Die uitleg werd weggelaten om van Fury Road één lange achtervolging zonder adempauze te maken. Nu krijgen we de context alsnog. Een beetje vergelijkbaar met hoe Denis Villeneuve zijn Dune-tweeluik opdeelde – met het verschil dat hier de actierijke apotheose als eerste werd uitgebracht.

De karakterontwikkeling die Furiosa in Fury Road doormaakt, krijgt meer emotioneel gewicht door de beproevingen die ze in Furiosa al doorstaat; haar bevrijdiging van de “bruiden” van Immortan Joe meer gravitas omdat blijkt dat zij zelf ook zo’n bruid was. Voor Immortan Joe en zijn misvormde kliek, in Fury Road een stel bad guys zonder enige grijstint, krijg je hier meer begrip, zonder dat ze er sympathieker van worden. Zonder die context waren de personages in Fury Road meer iconen, mythische figuren. Door Furiosa worden het (binnen de cartooneske eenvoud van Millers verdorven wasteland) mensen van vlees en bloed.

Het maakt van Furiosa een moeilijk te classificeren film. Op zichzelf genomen voelt de film niet helemaal af – het verhaal heeft wel een kop en een staart, het narratief wordt afgerond, maar een echte apotheose ontbreekt. Maar gezien als eerste helft van een tweeluik, tilt het de tweede helft – dat toch al te boek staat als een meesterwerk – naar een nóg hoger niveau.