Con el viento

Familieperikelen

Emotionele afstand en confrontaties in families komen we vaker tegen in films, maar de Spaanse regisseur Meritxell Colell heeft er met Con el viento een origineel, fijnzinnig en ontroerend drama van gemaakt.

Familie: je kunt het proberen te mijden, maar vroeg of laat duikt het op in je leven, merkt ook de Spaanse Mónica. De veertiger groeide op een boerderij in het ruige Castilië op en wilde danseres worden. Ze volgde een dansopleiding en toen ze in Buenos Aires als choreograaf kon komen werken, verliet ze Spanje. Haar ouders heeft ze daarna twintig jaar niet meer gezien.

Waarom weten we niet, want scenarist en regisseur Meritxell Colell, die haar debuutfilm Con el viento (‘Met de wind’) opdraagt aan haar grootouders die op het platteland woonden, houdt niet van uitleggen. Het maakt het drama op emotioneel niveau intrigerend ambigu, al is duidelijk dat Mónica, wier getrouwde zus met haar man en dochter wel in Spanje woont, met haar dansambitie in het boerengezin een buitenbeentje was. In Buenos Aires zit ze gezellig met collega’s in een café over de danspasjes van Michael Jackson en Beyoncé te praten als ze gebeld wordt door haar zus; haar vader is stervende. Ze gaat meteen naar Spanje, maar als ze arriveert op de boerderij is haar vader inmiddels overleden. Pijnlijk.

De dood van haar vader en de hernieuwde ontmoeting met haar moeder en zus confronteren Mónica met de familieverhoudingen die ze in Buenos Aires zo makkelijk kon ontlopen. Aanvankelijk wil ze zo snel mogelijk terug naar Argentinië, maar het verlangen om in het reine te komen met haar familie – lees: met zichzelf – blijkt sterker. Uiteindelijk blijft ze een jaar bij haar moeder, een zwijgzame aardse boerenvrouw die ogenschijnlijk zonder zielenpijn de boerderij te koop zet. “Alles is eindig, ook wij”, stelt ze nuchter vast.

Con el viento (uitgebracht door Eye binnen hun programma Previously Unreleased) maakt Mónica’s gemoedstoestanden bij vlagen aangrijpend voelbaar. Niet zozeer met woorden, want dialogen zijn schaars in de film, maar des te meer in beelden van het ruige landschap, waarin de wind altijd hoorbaar is, en van de – gedurfd en origineel – dansscènes. In Buenos Aires weerspiegelt Mónica met haar dans de hectiek van de stad. Thuis bij haar moeder in Spanje zijn haar dansbewegingen chaotisch en wild en drukken ze verscheurdheid uit. Prachtig hoe aan het einde van de film de turbulentie plaatsmaakt voor sereniteit. Het verbaast niet dat Mónica door een danseres (Mónica García) wordt gespeeld, die overigens ook als actrice overtuigt. Dat geldt ook voor het personage van haar moeder, een fraaie rol van de 88-jarige Concha Canal, die niet eerder acteerde.

Tegen de achtergrond van de tegenstelling tussen stad en platteland, het verdwijnen van een oude levenswijze en de oerkracht van de natuur vertelt het ingetogen Con el viento een onder de huid kruipend verhaal over een vrouw die de tijd neemt voor zelfreflectie, waarna ze het leven weer kan omhelzen. Grote woorden, maar de film maakt ze waar.