Webfilm: YouTube top-10

De tien populairste YouTube video’s van het afgelopen jaar zijn goedkoop, gemakzuchtig en erg laagdrempelig amusement. Van onbenullige muzikale parodieën tot pratende sinaasappels en bananen. Alleen het ingenieuze dominospel in de videoclip this too shall pass ontstijgt het pulpniveau.

Het compilatiefilmpje youtube rewind 2010: the year in review doet vermoeden dat het gaat om gezichtsbepalende meesterwerken. Volgens de tussenteksten hebben de tien populairste YouTube video’s van het afgelopen jaar — samen goed voor 250 miljoen pageviews — de manier waarop we muziek maken veranderd, nieuwe popsterren gelanceerd, en ervoor gezorgd dat onze dromen uitkomen.

YouTube’s ‘community manager’ Mia Quagliarello doet er in een reactie zelfs nog een schepje bovenop. Ze stelt: "De meest bekeken YouTube video’s geven de mensen, plaatsen en gebeurtenissen weer die onze aandacht en verbeelding door het jaar heen geprikkeld hebben. YouTube is uitgegroeid tot het stadsplein van de wereld — een plaats waar cultuur wordt gecreëerd en gedeeld."

Lage cultuur wel te verstaan. Zéér lage cultuur. Het is tegenwoordig een taboe om zulke klassentermen te gebruiken, maar bij het bekijken van de filmpjes ontkom je niet aan de conclusie dat ze stuk voor stuk weinig meer te bieden hebben dan goedkoop, gemakzuchtig en erg laagdrempelig amusement.

Beschouw de top-10 als een publieksverkiezing, en je weet wat mensen willen: onbenullige muzikale parodieën (bed intruder song! op 1 en tik tok ke$ha parody op 2), bananen en sinaasappels die elkaar ‘wazzup’ toesnauwen (annoying orange wazzup op 4) en een man die klaar lijkt te komen bij de ontdekking van een dubbele regenboog (giant double rainbow op 6). Hekkensluiter is ken block’s gymkhana three, part 2, een aaneenschakeling van halsbrekende stunts met een racewagen — die doen het altijd goed.

Eén filmpje weet glansrijk het pulpniveau te ontstijgen. Dat is de geweldige videoclip this too shall pass van de rockband OK Go, een ware tour de force in het spelen van domino én in het filmmaken. Een knikker botst tegen een platenhoes, die via een ingewikkelde hefboomconstructie maakt dat het liedje begint. Daarop mept een golfclub tegen een kogeltje, brengt een vallende gele emmer een autoband aan het rollen en zorgt een grote voetbal ervoor dat de bandleden met verf worden beschoten. En dat alles gefilmd in één lange take.

Dit is tevens het enige filmpje dat een esthetische ervaring teweeg weet te brengen. De voorspelling die je bij de opkomst van YouTube vaak hoorde, blijkt te zijn uitgekomen: het kleine scherm, de snelheid van het medium en de ‘iedereen filmmaker’-mentaliteit zorgen ervoor dat beeldkwaliteit geen enkele rol speelt. Als vuistregel geldt eerder: hoe lelijker hoe beter. De YouTube top-10 van 2010 is in dat opzicht wel een lichtpuntje voor de bioscoop. Die heeft overduidelijk een blijvende functie.

Niels Bakker