Webfilm: Winter (voetnoot bij De nieuwe wildernis)

Tijdens de winterse opnamen van De nieuwe wildernis schoot cameraman Paul Klaver als extraatje een korte time-lapse-video, waarin de strijd tegen de elementen een doodsstrijd is.

Behalve in de televisieserie dook er deze week nog meer niet eerder vertoond materiaal op uit de Oostvaardersplassen, Nederlands Siberië op een paar vierkante kilometer. Paul Klaver, fotograaf en cameraman van De nieuwe wildernis, zette een time-lapse-video op Vimeo over één enkel jaargetijde, Koning Winter. Magistrale opnamen van krakend ijs en opstuivende sneeuw, die in de documentaire — in verhouding — wat onderbelicht bleven.

Leven en lijden, het is het standaardmétier van de natuurfilm. Maar in Winter is de strijd tegen de elementen verheven tot een doodsstrijd. Een spreeuw, overmeesterd door de koude, wordt begraven onder een dek van sneeuwkristallen. Een kudde edelherten strompelt door de sneeuw, op zoek naar een laatste polletje gras. En een jonge vos graaft een karkas uit, in de hoop op een paar restjes vlees.

Klaver benadrukt de winter als het jaargetijde van keihard afzien, maar maakt ook ruimte voor de maagdelijke esthetiek. Schilderachtig is het patroon van ruggen en kegeltjes dat de wind in de besneeuwde vlaktes blaast. Majestueus de time-lapse-beelden — bioscoopfähig! — van overschietende wolkenluchten, in tinten roze, donkerblauw en lichtgrijs. Het enige minpuntje zijn de overdadige strijkers van Hans Zimmer, die de onverbiddelijke puurheid ontsieren en Winter een sentimenteel sausje geven.

Net als in De nieuwe wildernis blijft het een bizar besef naar je eigen achtertuin te kijken. Dit zijn geen Siberische toendra’s, Groenlandse poolvlaktes of Patagonische laaglanden, maar Nederlandse poldersneeuwvelden. Nog onwerkelijker wordt het door het ontbreken van de hoogspanningsmasten, snelwegen en bebouwde kommen die overal in Nederland het decor vormen. Dat is een kwaliteit van de Oostvaardersplassen, maar ook van de cameramannen Ruben Smit en Paul Klaver. Zij houden de van de natuur vervreemde mens vakkundig buiten beeld.

Niels Bakker