Webfilm: The Scarecrow (app)

Een fastfoodketen die zich hard maakt voor organisch voedsel, dat roept op voorhand scepsis op. Maar The Scarecrow, van de innovatieve app-ontwerpers achter Oscar-winnaar Morris Lessmore, is met veel liefde gemaakt. Het idealistische geluid lijkt zowaar oprecht.

De Crow Food Factory claimt dat er uitsluitend ‘natuurlijke’ producten van de lopende band rollen. Maar wie biologische hamburgers verwacht, komt bedrogen uit. Dat ontdekt een vogelverschrikker, van de velden verjaagd door de kraaien die de monstrueuze fabriek runnen. Tijdens zijn reparatieklusjes stuit hij op genetisch gemanipuleerde groenten, met antibiotica volgepompte kippen en een melkmachine die de koeien leegzuigt.

Het wekt de associatie met hoe ons voedsel tot stand komt, en dat is ook de bedoeling. The Scarecrow is een pamfletfilm, en zou een logische actie zijn van Wakker Dier of willekeurig welke pleitbezorger van organisch voedsel. Het is dan ook een verrassing dat er een fastfoodrestaurant zit achter deze kortfilm van de Moonbot Studios, eerder verantwoordelijk voor het Oscar-winnende Mr. Morris Lessmore en het Webby-winnende The Numberlys. En dan ook nog eens een bedrijf dat tot voor kort grotendeels eigendom was van McDonalds.

Inmiddels claimt taco- en wrapketen Chipotle Mexican Grill dat al zijn leveranciers verantwoord produceren. Je kunt The Scarecrow bekijken als een ordinaire reclame voor deze werkwijze, bedoeld om bezoekersaantallen en beurskoers op te krikken. Maar daarvoor zijn het filmpje en de videogame, waarin je zelf de boze kraaien te lijf gaat, met te veel liefde geproduceerd. De computeranimaties zijn sober, warm en absoluut niet gelikt. Fiona Apple zingt haar versie van de titelsong van Willie Wonka and the Chocolate Factory (1971) dromerig en vol bitterzoet verlangen: "Come with me / And you’ll be / In a world of pure imagination". Was de droom in de klassieke kinderfilm al uitgekomen, in The Scarecrow staat de vogelverschrikker voor de uitdaging om zijn fantasie aan te slingeren — net als de rest van de planeet.

De keuzes die Moonbot en Chipotle maken, zijn bovendien gewaagd. Wie zegt dat kijkers Chipotle zullen associëren met de vogelverschrikker, die aan het eind zijn eigen bio-boerderij en marktkraam opent, en niet ongewild met de Crow Food Factory? Dat ze niet denken dat Chipotle, net als Crow Food, alleen maar mooie woorden gebruikt, zoals "Feeding the World" en "Cultivate a Better World"? In een poging om te verhullen dat de werkelijkheid minder rooskleurig is?

Een minder cynische lezing ligt dan ook meer voor de hand. Dit is een oprecht pleidooi voor een voedselindustrie met opgefriste normen en waarden. Een idealistisch geluid, van een fastfoodketen — dat mag pas verrassend heten.

Niels Bakker