Webfilm: Jonah

In deze vrije bewerking van de beroemde bijbellegende en een kort verhaal van Hemingway verandert een wensdroom in een heuse nachtmerrie. Hoe een droom soms maar beter een droom kan blijven.

Twee vrienden en een mysterieuze vis. Meer heb je niet nodig om een spannend, fantasierijk en filosofisch plot in gang te zetten. In Jonah, een meesterlijke kortfilm van Kibwe Tavares, dromen Mbwana en Juma hardop. Hoe de sleur in hun loom-zonnige maar slaperige bestaan te doorbreken? Ze slenteren naar de kade, maken foto’s, en zien daarop tot hun verbazing een gigantische, felgekleurde vis, die metershoog uit het water springt.

Zo worden hun vergezichten snel realiteit. Er verrijst weliswaar geen tweede Bucking Palace of Eiffeltoren in het rurale visserplaatsje, wel worden in no time de appartementencomplexen met neonreclames, strandtenten waar de feesten geen einde kennen en boekingskantoren voor avontuurlijke rondvaarten uit de grond gestampt. De toeristen komen van heinde en verre, in de hoop een glimp op te vangen van het ‘zeemonster van Loch Ness’.

Wat Mbwana en Juma zich niet realiseerden, is dat waar massacommercie toeslaat, ook verval en destructie op de loer liggen. Jaren later is het relaxte paradijs een schreeuwerige hel geworden. Van de natuur resteert weinig, grauw beton slaat nu de klok. Mbwana, met rimpels en wallen, slaat de extreme make over met lede ogen gade. Er lijkt maar één uitweg uit de nachtmerrie: de vis opzoeken, voor een ultieme confrontatie — zoals de bejaarde visser deed in het beroemde verhaal van Ernest Hemingway, The Old Man and the Sea.

Regisseur Tavares vangt het in orgastische decors en schitterende special effects. Zoals de droomachtige stad langzaam verandert in een unheimische ruïne, zo wordt het mythische zeebeest een soort scheepswrak — het sleept het zeewier, de autobanden en andere resten van de zeebodem letterlijk met zich mee. Tavares weet het slotgevecht, met een razende achtervolging door de diepzee, te laten zinderen van de spanning en het spektakel.

Maar het meest overtuigend is de filosofie van Jonah. Net als in Tavares’ debuut Robots of Brixton gaat er achter de fantasy-horror een in essentie existentieel dilemma schuil. We proberen dag in dag uit onze dromen te verwezenlijken, maar maken we de wereld daarmee echt zoveel mooier? Jonah, vernoemd naar het beroemde bijbelverhaal over Jonas en de walvis, illustreert dat de oude situatie eigenlijk zo gek nog niet was. En dat je soms misschien maar beter kunt blijven dromen.

Niels Bakker