Webfilm: HAFF thuis

Het waren goede weken voor de Nederlandse animatiefilm, met Floris Kaayks perfect georkestreerde online fakedocumentaire en een sterke acte de présence op het Holland Animation Film Festival. Talloze parels zijn inmiddels op het web te bewonderen.

Maakt het uit, dat de kortstondige onderbreking van het Catshuisoverleg misschien in scène is gezet? En dat animatiefilmer Floris Kaayk de hele wereld acht maanden in de waan liet dat hij de eerste ‘vliegende Hollander’ zou worden? In het YouTube-filmpje Human Birdwings fladdert hij boven een Haags park, als een albatros, maar inmiddels weten we dat het één grote hoax was.

Met knap gespeelde teleurstelling gaf Kaayk in De wereld draait door toe de boel te hebben geflest, met hulp van digitale animatietechnieken. Ook dát was natuurlijk briljant geregisseerd. Wat zijn experiment met online fakedocumentaire zo geslaagd maakt, is Kaayks ontmaskering van het moderne mediaspektakel. We laten ons met alle plezier bedonderen, zolang we ons maar vermaken. En weer lekker kunnen tetteren op Twitter en Facebook.

Kaayks zegetocht door de wereldwijde media was in feite gratis reclame voor de Nederlandse cinema. Terechte reclame, want animatie blijft hier vergeleken met live action op een hoog niveau staan — al wil dat maar niet resulteren in producties op speelfilmlengte. Aan het korte voorwerk ligt het niet, zoals de oogst van het dit weekend afgesloten Holland Animation Film Festival (HAFF) overtuigend bewijst.

Vooral de abstracte animatie blinkt uit, in het kielzog van de vorig jaar overleden pionier Bart Vegter. Meesterlijk is The Chase, op het HAFF vertoond in een 3D-versie, waarin spectaculaire filmachtervolgingen worden verhuld in een ontelbare hoeveelheid driehoekjes uit de computer. Alleen de beukende soundtrack, bomvol grommende versnellingen en brullend gescheur, verraadt waarnaar we kijken.

Maker Adriaan Lokman laat ons opnieuw ervaren wat overbekend is. Het werkt dankzij onze cinefiele voorkennis, met Bullitt, The French Connection en andere race-klassiekers.

Lastig te doorgronden, en daardoor des te intrigerender, is het door de jongerenjury bekroonde Aalterate, eveneens een Nederlands-Franse coproductie. Een verfijnde visuele symfonie van Christobal de Oliveira, waarin het welvende lichaam van een jonge vrouw langzaam de ruimte vult, om halverwege plots over te gaan in een neerstortende auto. Heeft de vrouw een ongeluk gehad? Zien we haar ziel die naar de hemel vaart? Is het witte vlak daarom zo transparant en de lijntjes zo sierlijk? Vragen die nog lang door het hoofd blijven spoken.

il Luster is een enorme bron van Nederlands talent. Behalve beste kortfilm Oh Willy… en publieksprijswinnaar Boer Jansen komt ook Fata Morgana uit de stal van deze jonge animatiestudio. Met het cartooneske barmannetje dat zich ongenadig laat foppen, beweegt Frodo Kuipers zich duidelijk in de categorie gortdroog en überhilarisch — zelfs het fatale einde werkt vooral op de lachspieren.

Dat geldt ook voor veel makers van de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht, nog zo’n kweekvijver. De HKU werd door het HAFF geëerd met een klein retrospectief, na viralsuccessen als Mac ‘n’ Cheese en Sheeped Away. Daarmee vergeleken valt The Brute’s Passion wat flauwtjes uit, al gaat ook René Hoekstra op een wereldwijze manier om met genreconventies, sprookjes en mythische verhalen. Op de HKU wordt een animatiegekke, eigenzinnige, uiterst zelfbewuste generatie gelanceerd.

Niels Bakker