Webfilm: Grounded & Vimeo’s betaaldiensten

De hyperrealistische sciencefictionfilm Grounded staat na een zegetocht in het festivalcircuit eindelijk op Vimeo. Twee nieuwe diensten van het platform voor de betere webfilm kunnen makers als Kevin Margo er in de toekomst wellicht toe verleiden hun werk eerder te uploaden.

Stel je bent een astronaut en je ruimteschip ontploft. Hoe vaak kun je dan neerstorten op een vreemde planeet? Eén keer, zou je zeggen, maar de astronaut in Grounded doet het keer op keer op keer op… Als een kat met zeven levens. Als iemand die gevangen zit in een tijdsloop. Hij crasht, brengt zichzelf in veiligheid (zuurstof!) met een nieuwe helm en kijkt vervolgens in de spiegel. Die astronaut op dat rood gekleurde stukje grond, dat is hijzelf! En dan begint het hele verhaal weer opnieuw.

Kevin Margo heeft zich in zijn scifi-debuut door niemand minder laten inspireren dan Stanley Kubrick. 2001: A Space Odyssey mondt immers ook uit in zo’n cyclus, waarin de mens rondjes draait in zijn eigen bewustzijn.

Grounded is een open sollicitatiebrief aan Hollywood. Als supervisor digitale effecten werkte Margo onder meer mee aan de openingssequenties van The Amazing Spider-Man. Zijn obsessie voor een cleane, gestylde look druipt werkelijk van de beelden. Die zijn supergelikt, maar zien er ook hyperrealistisch uit. Toch is Grounded geen gebakken lucht. Eerder tamelijk verontrustend. Naast de levenscyclus stelt Margo ook vragen over het ontstaan van het leven, de eenzaamheid van de mens in het universum, de overdracht tussen de generaties en de band tussen vader en zoon.

Grounded sleepte dit jaar in het festivalcircuit de ene na de andere prijs in wacht en staat sinds een aantal weken op Vimeo. Begeleid door een zogeheten ‘Tip Jar’, één van de twee nieuwe diensten die het platform voor de betere webfilm onlangs lanceerde. Beiden zijn bedoeld om filmmakers beter aan hun film te laten verdienen. Dat was zo goed als onmogelijk, want in tegenstelling tot grotere broer YouTube is Vimeo reclamevrij.

De Tip Jar laat zich vergelijken met crowdfunding, maar dan achteraf. Het is een soort fooi voor een geslaagde kijkervaring. Margo wil met de dienst geld inzamelen voor de Amerikaanse kankerbestrijding. Zijn vader, aan wie hij Grounded opdroeg, is aan de ziekte overleden.

Pay-to-view, dat begin 2013 beschikbaar komt, belooft een echte betaalmuur te worden. Dat lijkt slecht nieuws voor liefhebbers van viral-filmpjes, die meestal gratis te bekijken zijn. Maar de dienst kan ook voordelig gaan uitpakken. Zo is de keuze aan de filmmakers zelf. Zij kiezen ervoor of ze geld willen vragen, evenals de precieze prijs en de periode en locatie waar de film beschikbaar is. Dat betekent dat ze wel een tegenprestatie moeten leveren. Alleen dat kan het internetpubliek verleiden om de portemonnee te trekken waar dat nu niet nodig is.

Een voor de hand liggend idee is dat regisseurs als Margo hun film gelijktijdig met of vlak na de festivalpremière uploaden. En niet pas maanden later, zoals nu gebruikelijk is. Er is echter één maar: Sundance en Rotterdam stellen steeds lagere première-eisen, maar dat geldt lang niet voor alle filmfestivals. Het resultaat kan dus ook zijn dat filmmakers zich nog meer tussen twee vuren gevangen zien: de vertoningsplatformen van internet en bioscoop.

Niels Bakker