Webfilm: Gemankeerde dansfilms

  • Datum 15-03-2013
  • Auteur
  • Deel dit artikel

Cinema en choreografie vloeien in dansfilm-serie Point Taken niet altijd soepel in elkaar. Er is één uitzondering: Egon, dat de laatste levensdagen van schilder Egon Schiele vangt in associatie en ruwe expressie. De naaktfiguren op zijn doeken, sensueel en afstotend, komen letterlijk tot leven.

Dans en film: ze draaien in essentie om hetzelfde. De choreograaf zoekt naar onverwachte patronen van beweging in het menselijk lichaam. Een zoektocht naar optimale flow, ritme en timing. De filmmaker is ook een choreograaf, maar dan van de fysieke ruimte. Met de camera en montagetafel als zijn wapens.

Wat gebeurt er als je de disciplines tot elkaar veroordeelt? Welke grensverleggende experimenten ontstaan er dan? Dat is het gedachte-experiment van de dansfilm-serie Point Taken, gesubsidieerd door het Mediafonds. De oogst van 2012, die op Cinedans in première ging en inmiddels op Uitzending Gemist staat, is wisselvallig. De mindere films falen door gebrekkige samenwerking: cinema en choreografie blijven afzonderlijke disciplines die om voorrang vechten.

Harvest werkt filmisch sterk, met panoramische luchtshots van een mediterrane olijfboomgaard. Maar het gemep met politieknuppels op de takken, een bizar ritueel, blijft als dans mager en onuitgewerkt. Off Ground komt met een sierlijke en dynamische choreografie, maar weet filmisch de televisie-registratie van een dansvoorstelling weer niet te ontstijgen. One Man Without a Cause behandelt Camus’ De vreemdeling ook narratief, terwijl de tweede laag, waarin dansende halfnaakten het plot symbolisch uitbeelden, voor zich spreekt.

Laat dan liever het verhaal het verhaal, en kies voor een puur op associatie gebaseerde choreografie. Dat doet Egon, door een brave chronologie van de laatste levensdagen van de jonggestorven Egon Schiele te omzeilen. In ruw-expressieve beelden duiken regisseur Michiel van Jaarsveld en choreograaf Thom Stuart in de geesteswereld van de stervende Oostenrijkse schilder. De dansers zijn verkleed als de naaktfiguren op Schieles doeken: even sensueel als afstotend. Erotiek en verval gaan hand in hand. Zo ongeveer moeten die laatste dagen verlopen zijn: geveld door de griep, stonden hij en zijn vrouw op het punt een kind op de wereld te zetten.

Egon is met stip de meest geslaagde Point Taken van 2012. Een serie waarvan het voortbestaan kansloos lijkt, mocht de NPO de taken van het Mediafonds in 2017 overnemen. Het ongemak van de omroep met dit als ‘moeilijk’ bekend staande genre druipt van de NTR-uitzending. De films worden vooraf gegaan door interviews met de regisseurs en choreografen. Het zal bedoeld zijn als drempelverlaging, maar haalt de scherpe randjes van de films. Die laten zich het beste beleven in de droomachtige, associatieve, geestverruimende staat waarin ze zijn gemaakt. Uitleg en analyse: graag, maar dan na afloop.

Niels Bakker