Webfilm – 24 juni 2011

Te lui om op de Mars der Beschaving te demonstreren? Of het protesteren verleerd? Op Hard//Hoofd staat een filmpje met demonstratietips: zo vindt kunstenaar Jonas Staal een spandoek achterhaald. Wat je ook kunt doen: je betaalt een aantal mensen uit Malawi om voor je te demonstreren.

Een hele generatie heeft na de demonstratie tegen de kruisraketten nooit meer de straat op hoeven te gaan. De Mars der Beschaving op zondag 26 en maandag 27 juni (zie programma) moet daar bij cultuurminnaars verandering in brengen. Beter is om niet uit ressentiment te protesteren, dus omdat je bang bent dat je iets wordt afgenomen, maar om in opstand te komen voor iets waarvan je de waarde wilt verdedigen.

Maar wie gaat er nog spandoeken spuiten op de stoep? Op een filmpje van online tijdschrift Hard//Hoofd komt kunstenaar Jonas Staal aan het woord, die vindt dat het spandoek juist het tegendeel is van activisme. Hij haalt het voorbeeld aan van de mensen die in 1968 de straat op gingen met een onbeschreven spandoek om te demonstreren tegen het verbod op demonstreren. Een spandoek is pas een spandoek als er letters op staan, dus niemand kon deze mensen iets maken. Het spandoek als zodanig is volgens Staal op dat moment ten grave gedragen. Demonstreren is tegenwoordig zo gereguleerd geworden, keurig afgebakend op veldjes, dat het geen politieke impact meer heeft, vindt hij ook.

Met cynisme kom je helemaal nergens. Met ironie dan? Actie Lab, ‘het online platform voor de moderne activist’, geeft je de gelegenheid om het demonstreren uit te besteden aan mensen uit Malawi, als je er zelf geen tijd voor hebt of jezelf te uniek voelt om je bij een groep aan te sluiten. Je vult online een spandoektekst in en elders op de wereld gaat een groepje voor je de straat op. Het filmpje komt vervolgens op YouTube en Flickr. ‘Free Ai Wei Wei’ op een spandoek? Of ‘Geen woning, geen koning’? Of ‘Ze kunnen beter over je fiets lullen, dan over je lul fietsen!’? Het kan allemaal voor 29,95 euro (tien demonstranten). Het protest tegen de teledemonstranten zelf is er ook: zo typt de oprichter zelf ‘Yo Nederland! Waarom doen jullie dit niet zelf?’ als tekst voor een spandoek.
Doe het zelf ja. Do-it-yourself is altijd een mooi adagium geweest in de kunst. Wrang is dat de regering dit nu al te radicaal heeft opgevat.

Mariska Graveland