Vroegere VOD-release heeft geen effect op bioscoopbezoek
De periode tussen release van een film in de bioscoop en vervolgens via VOD wordt steeds korter. Een studie waarin deze zogenaamde release windows worden vergeleken in Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, België en Nederland wijst uit dat een snellere VOD-beschikbaarheid niet betekent dat kijkers massaal thuisblijven, zoals sommigen in de bioscoopbranche vrezen.
Het onderzoek is gedaan door het European Audiovisual Observatory, onderdeel van de Europese Commissie, en is een eerste in zijn soort. Er werd gekeken naar 1794 films die tussen 2014 en 2018 zijn uitgebracht in de bioscoop en VOD. Dat is slechts 15% van het totale aanbod uit die periode maar omdat gekozen is voor grote publieksfilms gaat het wel om 40% van de bezoekers/kijkersaantallen. Dat betekent dat de studie een redelijk representatief beeld schetst.
De strijd om de release windows wordt al enkele jaren in volle hevigheid gevoerd in de Verenigde Staten. VOD-giganten als Netflix, Hula en Amazon pleiten daar voor het terugbrengen van de exclusieve bioscoopperiode naar liefst nul. Hun lobby heeft effect gehad. In 2018 zaten er nog maar gemiddeld 12,3 weken tussen de premièreavond in het theater en de VOD-release. Zes jaar geleden was de periode dat bioscopen nog als enige konden verdienen aan een nieuwe film bijna vijf weken langer.
In Europa zijn de release windows een stuk langer. Gemiddeld duurt het 18,6 weken voordat een film te koop is op DVD of BluRay. Wie de film wil huren moet 19,4 weken wachten. Daarbij zijn er overigens wel verschillen tussen de diverse landen. In Groot-Brittannië kun je al na 17,5 weken een film kopen terwijl in Duitsland de release window 20,5 weken duurt. Maar na die periode gaat het snel met de verspreiding van films over platforms: 82% van alle films is binnen vijf maanden na release beschikbaar via VOD. Alleen in Duitsland is per wet bepaald dat films die gemaakt zijn met publiek geld zes maanden lang exclusief in bioscopen en theaters te zien mogen zijn.
De grote angst van de bioscoopbranche is altijd geweest dat korte release windows – met day and date release, het gelijktijdig in bioscoop en via VOD uitbrengen, als meest extreem geval – filmliefhebbers ontmoedigt om buiten de deur te kijken. Maar dit onderzoek wijst uit dat die angst, vooralsnog, ongegrond is. Het is zelfs zo dat Duitsland, het land met de langste bioscoopreleasetijd, de minst gezonde omzetcijfers heeft. In Frankrijk en Groot-Brittannië, waar films veel sneller ook via VOD te zien zijn, worden juist de hoogste omzetcijfers van het continent genoteerd.