Toine Berbers, voormalig directeur Filmfonds, overleden

Hij leed al enige tijd aan longkanker maar zijn overlijden kwam gisterenmiddag toch onverwacht. Toine Berbers was tussen 2001 en 2008 directeur van het Filmfonds en zette zich in die functie in voor een vergroot marktaandeel voor de Nederlandse film. De afgelopen twee jaar was Berbers directeur van de Museumvereniging. Hij is 63 jaar geworden.

Berbers gold als absolute buitenstaander toen Felix Rottenberg, toenmalig bestuursvoorzitter van het Nederlands Filmfonds, hem in 2001 voordroeg als directeur. Hij was tot die tijd actief geweest als journalist en had gewerkt voor ANP, Geassocieerde Persdiensten (GPD) en de Volkskrant. Na een correspondentschap in Hong Kong volgde hij Ryclef Rienstra op bij het Filmfonds.

Helemaal vlekkeloos ging die transitie niet. Door zijn gebrekkige kennis van de filmwereld maakte Berbers in zijn eerste jaren een paar lelijke uitglijders. Zo haalde hij op een presentatie op het Nederlands Film Festival de begrippen post-productie en marketing door elkaar, en dacht hij het recht op een ‘final cut’ te kunnen bedingen voor films gemaakt met steun van het fonds.

Berbers revancheerde zich echter door stug door te gaan. Hij bombardeerde vergroting van het marktaandeel van Nederlandse film en succes op internationale festivals tot zijn belangrijkste doelstellingen. En hij zorgde ervoor dat het geld er kwam om ze te realiseren. Het fondsbudget groeide over de jaren tot €37 miljoen. In 2010 werd onder Berbers de suppletieregeling ingevoerd, gericht op het ondersteunen van publieksfilms. Mede hierdoor is het aantal Nederlandse film stevig gegroeid en kopen steeds meer bioscoopgangers een kaartje voor een film van eigen bodem.

Na zijn periode bij het Filmfonds maakte Berbers de overstap naar de museale wereld. Vanaf 2010 was hij directeur bij de Vereniging van Rijksgesubsidieerde Musea. Vier jaar later trad hij aan als hoogste baas van de Museumvereniging, de overkoepelende organisatie die de belangen behartigt van ruim vijfhonderd musea.

Edo Dijksterhuis