Televisieschatkist blijft op slot

De meeste omroepen zien het zitten en het nieuwe platform Ximon is er klaar voor. Maar wie nu dacht de schat aan Nederlands televisiedrama binnenkort tegen betaling online te kunnen bekijken kent de mediawet nog niet.

Die schrijft namelijk voor dat omroepen hun nevenactiviteiten — want daar valt het via Ximon te kijk aan bieden van programma’s onder — eerst moeten laten toetsen door de overkoepelende Nederlandse Publieke Omroep. En die zegt ‘nee’. Inmiddels heeft ook de geschillencommissie zich er over gebogen en die geeft de NPO gelijk, zodat het besluit op dit moment definitief is.

In een door Ximon uitgegeven persbericht valt het woord ‘onbegrijpelijk’. Dus waarom zo halsstarrig?

Een woordvoerder van de NPO legt uit dat, hoe sympathiek een initiatief als Ximon ook is, het volgens de mediawet gezien moet worden als een derde partij die met publiek geld gefinancierd omroepmateriaal gaat exploiteren. Dat dit omroepmateriaal in het kader Beelden voor de Toekomst (ook gesteund met publiek geld) is gedigitaliseerd, is van geen belang. Dat er mogelijk een deel van de inkomsten naar de omroepen zal terugvloeien evenmin.

Wanneer Ximon omroepmateriaal gaat doorgeven, zou hiermee een nieuw, commercieel kanaal naast de bestaande publieke omroep worden gecreëerd en dat wil de NPO voorkomen. "Als we dit toestaan moeten we ook toestaan dat anderen, zoals UPC of Ziggo, materiaal van de publieke omroep gaan exploiteren". Dat zou strijdig zijn met het belang van de publieke omroep op de lange termijn, en het zijn juist deze langetermijnbelangen waar de NPO pal voor wil staan. Verder wijst de NPO erop dat de publieke omroep al een eigen kanaal voor online doorgifte heeft: Uitzending Gemist.

De principiële houding wordt door andere betrokkenen slecht begrepen. Ximon-directeur Marc Jurgens ziet Ximon niet als een commerciële partij maar als een non-profitorganisatie. Hij merkt op dat het Commissariaat voor de Media diezelfde mening was toegedaan en eerder dit jaar al wel haar toestemming gaf. "Omdat we vonden dat de argumentatie van het NPO rammelde is het aan de geschillencommissie voorgelegd." Het heeft niet mogen baten. "Dit is niet in het gemeenschappelijk belang van Nederland."

In het persbericht noemt Jurgens het ‘doodzonde’. "Met één druk op de knop kunnen we een schat aan oude tv-series legaal online zetten. Iedereen heeft hier de afgelopen drie jaar zijn schouders onder gezet. Het Ministerie van OCW heeft meer dan een miljoen euro in het platform gestopt. Nu is maar zeer de vraag of deze tv-series de komende jaren ergens te zien zullen zijn."

De NPO laat weten het overleg met Ximon over een mogelijke vorm van samenwerking voort te willen zetten. Ziet Ximon daar nog wel heil in? Jurgens: "We stellen ons pragmatisch op, maar ik praat al anderhalf jaar met ze en ik heb er weinig fiducie in dat er op korte termijn iets uit zal komen."

Leo Bankersen