Telefilm 2014: Margien Rogaar over Bouwdorp

‘Kinderfilm als Full Metal Jacket’

Margien Rogaar, tweede regisseur in de Telefilm 2014-reeks, laat in haar Bouwdorp een jongensoorlog zien. "Net als in bijvoorbeeld de Trojaanse oorlog komen broers en vrienden tegenover elkaar te staan."

Een jongensvriendschap escaleert. Op den duur wordt het menens op het Noord-Hollandse huttenbouwdorp. Regisseur Margien Rogaar: "We gingen uit van oorlogsfilms en Griekse tragedies. De Grieken beschreven mooi hoe de man functioneert in relatie tot een vriend, moeder, vader geliefde of broer. Mannen om me heen vertelden dat voor jongens jaloezie een belangrijke drijfveer kan zijn in een vriendschap. Het kan een reden zijn om afstand te nemen of juist bevriend te blijven."

De vakantieperiode is voor Rogaar een tijd van inspiratie. "Als de regelmaat wegvalt, gebeuren er spannende dingen. Je zit met je gezin opgescheept of bent op kamp zoals in Bouwdorp. Dat doorbreekt betoverend de sleur van alledag. Ik streefde eenzelfde gevoel als in Full Metal Jacket na: ondanks de narigheid had je erbij willen zijn. Het heeft iets romantisch, oorlogje spelen. In mijn vorige films wilde ik dat het publiek op het verhaal ging reflecteren. Dit keer heb je daar geen tijd voor. Af en toe kun je lachen en op adem komen, maar net zo snel word je weer meegezogen in die keiharde jongenswereld."

Het grote aantal kinderen in Bouwdorp moedigde een intuïtieve manier van regisseren aan. Rogaar: "Als jonge acteurs in een goede flow zitten, geef je ze opdrachten die je misschien aan volwassenen uit beleefdheid niet zou durven vragen. Het heeft ook visueel invloed, omdat je denkt vanuit een pakken-wat-je-pakken-kan-principe. We konden niet rekenen op aan een stuk door goed geconcentreerd spel."

Margien Rogaar (foto Sal Kroonenberg)

Waar ze in haar vorige films observeerde in een rustiger, meer dromerige filmstijl, kiest Rogaar nu voor felle kleuren, uitgesproken zooms en hoekige montage. "Ik wil dat proberen vol te houden in volgende films. Het is veel groter dan ik normaal doe. In Bouwdorp vertelt het verhaal zichzelf. Mijn vorige films waren contemplatiever."

In een interview met de Filmkrant zei Rogaar dat ze na het zien van Amarcord (Federico Fellini, 1973) de stap wilde nemen naar ‘doen wat goed voelt’ en zich niet vast te laten zetten door het realisme van een script. "Amarcord heeft echt wat losgemaakt. Het voelde fijn om de censuur die ik mezelf had opgelegd van me af te laten glijden. Fellini daagde me uit om risico te nemen en het extreemste en expressiefste in beeld en kleur op te zoeken. ‘Normale’ shots komen later wel. In plaats van netjes te doen, wilde ik speelser draaien en risico nemen. Ik zocht een stuwend ritme in muziek en montage."

Of ze het nu jeugdfilms zijn of niet, kinderen en jongeren zijn altijd belangrijke personages in de films van Rogaar. "Ik vind het leuk om met jonge mensen te werken. Specifiek voor Bouwdorp  geldt dat twaalf jaar een spannende leeftijd is. Je hele leven komt op losse schroeven te staan. Je hebt voor het eerst geheimen voor je ouders en eigen gedachten. Sommige kinderen zullen al gaan puberen. Je gaat naar een nieuwe school, je lichaam verandert — dat zijn allemaal dingen waartoe je je moet gaan verhouden. Zonder dat je erom hebt gevraagd, word je in die pubertunnel geduwd."

Laura van Zuylen

Bouwdorp wordt op zondag 26 januari om 9:00 uitgezonden op ZAPP.