T2 Trainspottings trips down memory lane. En meer.

Wie dacht dat Danny Boyle twintig jaar later gewoon nog een keer Trainspotting zou maken, heeft het niet begrepen. T2 Trainspotting heeft het lef om een andere film te zijn en dat is de kracht van dit vervolg. Ook al had de titel beter gekund.

T2 Trainspotting heeft niet de vaart van het eerste deel, de humor is naar beneden bijgesteld, de trofeeën van de toenmalige soundtrack zijn geremixt — Underworlds Born Slippy en Iggy Pops Lust for Life — en Renton, Sick Boy, Spud en zelfs Francis Begbie zijn ouder geworden. Niet per se verstandiger, of in Begbie’s geval, minder psychopathisch, maar aan de horizon gloort een besef dat er iets voorbij is. Ook al hebben ze in sommige gevallen harde klappen nodig om dat te zien. In een geval zelfs de hardste klap.
Ook al is Trainspotting uitgegroeid tot een bloeiende industrie — want is het toeval dat Underworld net vorig jaar aan een wereldwijde tour begon waarbij Born Slippy elke avond het afsluitende nummer is — het was niet geldzucht die het script dicteerde. Anders was T2 juist wel een zielloze herhaling geworden. En ook al is Danny Boyle niet vies van publiekslievelingen — denk Slumdog Milionaire — hij zoekt ook grenzen op. 127 Hours, 28 Days Later, Sunshine waren geen makkelijke sprintjes naar de eindstreep maar duurlopen die experimenteerden met het uithoudingsvermogen van de kijker.
Zo was T2 ook een sprong in het diepe. De eerste Trainspotting was in de jaren negentig een van die films die het decennium markeerden — of andersom — en het was bij voorbaat duidelijk dat een eventueel vervolg dat eerdere fenomeen onmogelijk kon overtreffen. Dus wat deed Boyle? Hij maakte een vervolg dat het eerste deel respecteerde en toch een eigen koers koos. De visuele en muzikale verwijzingen erkennen de erfenis maar kunnen evengoed een jonge generatie kijkers nieuwsgierig maken.
Eigenaardig dat ze hier en daar tegen de film gebruikt worden. Twintig jaar terug zag je in het eerste shot Rentons schoenen schermvullend wegrennen voor een winkelbediende die hij, Spud en Sick Boy net bestolen hadden. In T2 zie je weer Rentons schoenen in het eerste shot, maar nu op de loopband in een sportschool. Ze rennen eindeloos maar gaan nergens heen. Zulke verwijzingen maken het vervolg alleen maar rijker.

Pikant
Sinds hij het geld van zijn vrienden stal woont Renton volgens zijn eigen voice-over in Amsterdam gelukkig met vrouw en kinderen. Dat is het verhaal waarmee hij zich kort na z’n arriveren in Edinburgh een weg naar binnen liegt bij Sick Boy, die inmiddels een vervallen café in een of andere industriële woestenij aan de rand van de stad bestiert. In werkelijkheid begaf Rentons hart het bijna op die loopband en wil z’n vriendin niks meer met ‘m te maken hebben. Ondertussen ontsnapt Begbie uit de gevangenis en besluit Spud om van vijfentwintig hoog naar beneden te springen. En dan gaat de bel.
Ze hebben allemaal geld nodig, daar komt het op neer. Behalve Renton, want die heeft nog wat over van z’n matennaaierij van twintig jaar terug. Sick Boy heeft genoeg van de bardiensten in wat zo ongeveer het meest deprimerende café van Schotland moet zijn — en dat is, zoals Blackadder ooit zei, ‘up against some pretty stiff competition’ — Begbie wil wraak en Spud springt toch maar niet, dus die heeft ook geld nodig. Zoals verwacht loopt het allemaal niet zoals verwacht. Vooral dankzij een nieuw personage, een jonge vrouw uit Bulgarije die door Sick Boy in de avonduren voor een bescheiden bijverdienste in pikante posities gefotografeerd wordt met nietsvermoedende schooldirecteuren. Leuk zakcentje maar het blijft kinderspel. Het echte geld, ontdekken ze, zit bij de EU. Nevermind the bollocks. La femme wordt de mastermind achter een plan om meer geld binnen te halen dan ze ooit hadden durven dromen. Ondertussen groeit de dreiging van de naderende Begbie en gaat Spud volslagen autobio.
Het nachtelijk aroma van Edinburghs clubs, parkeergarages en openbare wc’s ontbreekt natuurlijk niet. Op een van die wc’s in een van die clubs herkent Begbie op een avond de stem van Renton, de man die hem ongeveer 12.500 pond schuldig is. And off we go.

Ronald Rovers

Februari 2017 #395