Susana de Sousa Dias eregast IDFA 2025

Susana de Sousa Dias is dit jaar de eregast van IDFA. De Portugese filmmaker staat bekend om haar poëtisch getinte en politiek geladen werk over onder andere de dictatoriale en koloniale geschiedenis van haar vaderland. Zij presenteert een persoonlijke Top-10 en het aan haar gewijde retrospectief bevat haar nieuwe film Fordlandia Panacea (2025).

Susana de Sousa Dias (1962) liet voor het eerst van zich horen in 2005 met Still Life, waarin ze reflecteert op de Estado Novo (1933-1974), de Portugese dictatuur die in de twintigste eeuw de langstlopende van Europa was. Haar internationale doorbraak volgde met 48 (2009), waarin ze politiefoto’s van politieke gevangenen naast hun getuigenissen decennia later plaatst. Haar nieuwste werk, Fordlandia Panacea (2025), gaat over de voormalige rubberstad die Henry Ford in de jaren twintig stichtte midden in het Amazonewoud.

Geweld en verzet zijn thema’s die terugkeren in De Sousa Dias’ Top-10. De eregast selecteerde onder andere de klassiekers Monangambeee van Sarah Maldoror en Harun Farocki’s Images of the World and the Inscription of War. In een van de centrale talks tijdens het festival zal de filmmaker haar keuzes toelichten en praten over haar eigen werk.

Behalve de eregast maakte IDFA vandaag ook de gedeeltelijke invulling van de programma’s Dead Angle en IDFA DocLab bekend. Dead Angle richt de blik dit jaar op de werking van instituties en vooral de vraag waar ze vastlopen en welke rol ze in de toekomst nog kunnen spelen. Zo portretteert Frederick Wiseman in State Legislature (2006) de Senaat van de Amerikaanse staat Idaho, en laat hij zien hoe traag en zorgvuldig wetgeving tot stand komt. In How to Build a Library (2025) van Maia Lekow en Christopher King volgen we de transformatie van een voormalige koloniale bibliotheek in Nairobi tot een centrum voor Afrikaanse literatuur. En in Checks and Balances (2015) van Malek Bensmaïl strijden journalisten van de Algerijnse krant El Watan voor persvrijheid. De eerste vijftien titels van Dead Angle zijn nu bekend. De rest volgt op 15 oktober.

DocLab presenteert een interactief programma in De Brakke Grond, het Artis-Planetarium en @droog. Het centrale thema is Off the Internet, waarmee IDFA inspeelt op de spanning tussen onze non-stop verbondenheid met en via technologie en het groeiende gevoel dat veel mensen hebben dat ze het echte contact met hun omgeving verliezen. Er wordt gezocht naar nieuwe vormen van verbinding in onder andere Nothing to See Here van Celine Daemen en Handle with Care van Ontroerend Goed. De volledige DocLab-selectie wordt bekendgemaakt in oktober.