Slate funding: distributiebijdrage in een nieuw jasje
De subsidie voor filmdistributie is vereenvoudigd. Naast bijdragen voor de aankoop en distributie van individuele arthousefilms uit het buitenland, heeft het Filmfonds slate funding geïntroduceerd. Amstelfilm, Wild Bunch Benelux en Contact Film krijgen ieder 60.000 euro voor de aankoop, promotie en marketing van drie of meer titels.
Om te zorgen dat ook de kleine films uit onbekende buitengewesten in Nederland te zien zijn ondersteunt het Filmfonds al jaren de distributie van titels die anders buiten de boot zouden vallen. Tot 2006 gebeurde dat zelfs met een structurele subsidie aan vier vaste distributeurs: Cinemien, Contact Film, Filmmuseum en Park Junior. Daarna werd overgegaan op projectsubsidie, waarbij voor iedere titel opnieuw moest worden aangevraagd. Die projectsubsidie blijft bestaan maar is nu aangevuld met slate funding, een term waar het gemiddelde woordenboek geen vertaling voor heeft maar waar het Filmfonds heel creatief ‘dakpansgewijze financiering’ van maakt.
‘We hebben deze stap genomen in overleg met de vereniging van filmdistributeurs’, vertelt Koji Nelissen, productiebeheerder Screen NL Plus van het Filmfonds. ‘Dit systeem is minder bureaucratisch. Voorheen deden distributeurs soms wel acht aanvragen per jaar, dat kon simpeler. Op deze manier is de werkdruk voor distributeurs lager.’
Acht distributeurs deden een aanvraag voor slate funding en werden beoordeeld op hun staat van dienst. De methode daarvoor is transparant en door iedereen na te gaan. Aanvragers stellen een lijst op met arthousetitels die ze de afgelopen drie jaar hebben uitgebracht — ‘de meeste hebben 14 of 15 films ingevuld’ volgens Nelissen — en daar worden punten aan toegekend. Gekeken wordt naar land van herkomst, staat van dienst van de regisseur, hoogte van het productiebudget, vertoning op festivals en het aantal vertoningen in reguliere roulatie. Een dure productie van een erkende Duitse filmmaker die het hoofdprogramma van Cannes haalde maar het in de bioscoop niet verder bracht dan 134 vertoningen scoort beduidend lager dan een low-budget debuut uit Mali, dat verrassend is opgenomen in het bijprogramma van Locarno en daarna is uitgegroeid tot arthousehit.
Naast slate funding, waar het Filmfonds jaarlijks 180.000 euro voor opzij legt, blijft de projectbijdrage voor individuele aankopen bestaan. In totaal is 120.000 euro beschikbaar, dat op twee momenten in het jaar wordt verdeeld. Distributeurs mogen voor maximaal drie titels per keer aanvragen met een maximum van 10.000 euro per aanvraag.
Dat de introductie van slate funding een verkapte terugkeer is naar gesubsidieerde filmdistributie, spreekt Nelissen tegen. ‘Het is sowieso geen subsidie in de zin van een gift. De bijdrage is een lening, die terugbetaald moet worden uit de recette.’ Hij geeft toe dat het niet zo heel vaak gebeurt dat er daadwerkelijk geld terugkeert naar het Filmfonds. ‘Het gaat om films met een lage opbrengst, ze komen zelden uit de kosten. Maar als dat wel gebeurt dan wordt het geld van die distributeur speciaal voor hem gereserveerd voor weer een nieuwe aankoop. Het is dan een revolving fund.’
Edo Dijksterhuis