Sara Verweij over Mijn Marko

Een driehoeksrelatie in het Bosnische pubermilieu. Sara Verweij, regisseur van Mijn Marko, de zesde One Night Stand: "Esmee maakt iets in Marko los wat hij niet kent. Een soort zachtheid of liefde, of in ieder geval iets waar hij zich niet door bedreigd voelt. Als Ljilja doorkrijgt dat het menens is, gaat ze er tussen zitten wroeten. Marko kan maar één ding tegelijk, dus als hij voor Esmee wil gaan, moet er plaats gemaakt worden."

Sara Verweij (1980) kan zich de oorlog in Bosnië nog goed herinneren. "Ik was in de puberteit toen die oorlog bezig was en vond de beelden op televisie heel heftig. Ik kreeg ook een meisje in de klas, dat gevlucht was uit Bosnië. Verder had Evianne [Lamme, de scenarist — LvZ] een documentaire gezien over de moord op Maja Bradaric en dat was ook één van de inspiratiebronnen."

Mijn Marko vertelt over de Nederlandse Esmee (Lisa Smit), die verliefd wordt op de Bosnische Marko (Vanja Rukavina). Hun gezamelijke vriendin Ljilja (Isis Cabolet) deelt een verleden met Marko, waar Esmee niet bij kan. "Ljilja en Marko hebben een soort haat-liefde verhouding; zij haalt zijn donkere kant naar boven. Het is een machtsspel. Het zijn twee haantjes die vechten om de baas te zijn. En ze zijn aan elkaar gewaagd." Esmee vindt het moeilijk om daarmee om te gaan. "Mijn film gaat over de donkere kant van liefde, de gevaarlijke kant. Liefde kan mooie dingen in je naar boven halen, maar het kan je ook jaloers, onzeker, angstig of destructief maken."

Die onromantische kant van hartstocht onderstreept Verweij onder andere door locaties te kiezen die het tegenovergestelde van sprookjesachtig zijn. Een bekladde muur of kleine flatjes met tl-licht. Dat heeft ook een andere reden. "Ik zocht naar hangplekken, hoekjes en steegjes waar geen volwassenen zijn om in te grijpen. En daardoor kunnen ze zo ver gaan. Het rare aan pubers is dat ze zich volwassen kunnen gedragen en er ook zo uit kunnen zien, maar dat hun hersenen nog niet volgroeid zijn. Ze overzien de lange termijn niet en ze zijn heel impulsief. Je moet ze dus bijsturen, want anders ontsporen ze. Deze jongeren hebben niemand die ze controleert."

Zo raakt de regisseuse aan de naoorlogse problematiek waar de Bosniërs mee te maken hebben. "Ljilja noemt Marko op een gegeven moment ustasha-kind. Dat betekent ‘kind van een Kroatische fascist’. Zijn moeder is tijdens de oorlog verkracht en hij is uit die verkrachting geboren. Daar komt veel schaamte bij kijken. Dat gebeurde regelmatig in die oorlog en de moeders hebben moeite om zo’n kind te erkennen en liefde te geven. Er zijn ook vrouwen geweest die hun kroost hebben verdronken. Bosniërs hebben het over kinderen van vuile vaders en het is een onbespreekbaar onderwerp. Als Ljilja hem ‘ustasha‘ noemt, raakt ze de Achilleshiel van Marko. Dan slaan bij hem de stoppen door."

Laura van Zuylen

Mijn Marko wordt uitgezonden op vrijdag 13 januari om 22.45 uur.