RODAP hekelt Lira om rechtsgang en vreest schade filmsector
Auteursrechtenorganisatie Lira moet heel snel ophouden met procederen tegen Ziggo, vindt RODAP. De belangenorganisatie van producenten, omroepen en distributeurs stelt dat het juridisch getouwtrek leidt tot onzekerheid over exploitatierechten waardoor investeringen in film- en tv-producties afnemen. RODAP stelt dit vandaag tijdens een bodemprocedure die Lira heeft aangespannen tegen Ziggo, waarin zij zelf weer de belangenbeharigers heeft gedagvaard.
De procedure, die zich afspeelt in het gerechtshof in Amsterdam, gaat over de vraag of Ziggo het recht heeft bepaalde producties uit te zenden. De strijd tussen Lira en diverse kabelaars duurt al langer. In augustus 2014 won de auteursrechtenorganisatie een zaak over de kabelvergoedingen die als sinds oktober 2012 niet betaald waren. De verenigde producenten, omroepen en distributeurs zijn daarna met de makers om de tafel gegaan om tot een nieuw convenant te komen. Voormalig staatssecretaris Medy van der Laan trad in de onderhandelingen op als boegbeeld van RODAP. De makers, verenigd in de PAM, schoven PvdA-prominent Felix Rottenberg naar voren.
In december 2014 leek het proces totaal te ontsporen. RODAP kon zich niet vinden in de voorgestelde tekst en trok zich terug. Van der Laan zei echter ‘de deur open te houden’ en onderhandelde in de luwte verder. Dat resulteerde in februari 2015 in een convenant. RODAP beloofde jaarlijks vijftien miljoen euro opzij te zetten voor de rechten. Voor het jaar 2015 was ook al een miljoen gereserveerd voor VOD. Bleef alleen de vraag over hoe de gelden worden uitbetaald en aan wie.
Het convenant is daar duidelijk over. Lira, Vevam en Norma zouden de gelden verdelen onder respectievelijk scenarioschrijvers, regisseurs en acteurs. Van der Laan is het daar niet mee eens. Zij benadrukt dat de wet Auteurscontractenrecht (ACR), die juli 2015 van kracht is geworden, de centrale positie van film- en televisieproducenten bevestigt. In een persbericht stelt zij: ‘Bij de totstandkoming van de wet is duidelijk gesteld dat de producent het financiële risico draagt, en dat hij daarom contracten met derden moet kunnen sluiten over de exploitatie van het filmwerk zonder daarbij afhankelijk te zijn van toestemming van collectieve beheersorganisaties. Makers kunnen hun rechten dus aan producenten overdragen, maar niet aan Lira of een andere collectieve beheersorganisatie.’
Van der Laan vindt: ‘Er moet nu echt een einde komen aan de juridische strijd hierover. Het convenant is inmiddels op hoofdlijnen uitgewerkt. Het schaadt de hele Nederlandse film- en televisiesector als makers en producenten steeds in de rechtszaal tegenover elkaar staan.’ Maar voor de belangenbehartigers van de makers is de strijd nog niet gestreden. De vergoedingen zijn dan wel wettelijk vastgelegd per 1 januari 2015 en zullen ook worden uitbetaald, maar de vergoedingen over de periode tussen oktober 2012 en december 2014 zijn nog steeds niet uitgekeerd en er is niets over geregeld. Dat was reden voor Lira om Ziggo aan te klagen. En voor RODAP om Lira in hoger beroep te dagvaarden.
Edo Dijksterhuis