Retrospectief Edward Yang

Zo bekend als landgenoten Hou Hsiao-hsien en Tsai Ming-Liang is Edward Yang nooit geworden, maar hij geldt wel als een van de grondleggers van de Nieuwe Taiwanese Cinema. Vijf jaar na zijn dood is eindelijk zijn complete oeuvre te zien in Nederland. Het grote Yang retrospectief start op 18 december in EYE.

Het is de eerste keer dat alle acht titels uit Yangs filmografie, die de achttien jaar beslaat tussen 1982 en 2000, in ons land te zien zijn. Dit complete retrospectief werd eerder vertoond in de Cinématheque in Parijs, het Lincoln Centre in New York en het British Film Institute in Londen.

Edward Yang is wat je noemt een ‘director’s director’. Hij wordt de hemel in geprezen door collega’s als Martin Scorsese en Olivier Assayas, maar buiten zijn geboorteland is de chroniqueur van het hedendaagse Taiwanese stadsleven nooit doorgedrongen tot het grote publiek. Erkenning kreeg hij eigenlijk pas in het jaar 2000, toen hij op het filmfestival van Cannes de gouden palm voor beste regisseur kreeg voor Yi Yi. Zijn populairste film was meteen ook zijn laatste. Vlak hierna kreeg de filmmaker kanker en na een ziekbed van acht jaar overleed hij op 59-jarige leeftijd.

Behalve Yi Yi heeft eigenlijk alleen A Brighter Summer Day (1991) een normale distributie gehad in Europa en de VS, zij het in ingekorte versie omdat de selectiecommissie van Cannes vier uur te lang vond om naar tieners in rivaliserende gangs te kijken. De World Cinema Foundation heeft de film in oorspronkelijke lengte gemonteerd en gerestaureerd om hem in 2009 te vertonen in Cannes. Een jaar later werd de film vertoond op het festival van Rotterdam — maar slechts één keer.

Twee andere titels die gerestaureerd zijn, zijn The Terrorizers en Expectation. The Terrorizers, Yangs derde film uit 1986, verweeft de drie verhaallijnen van een arts en zijn vrouw, een schrijfster en een fotograaf die het aanlegt met een gangsterliefje. De stijl is verwant aan het Italiaanse neo-realisme van vlak na de Tweede Wereldoorlog, maar de puzzelstructuur doet denken aan latere mozaïekfilms. Expectation (1982) is een experimenteel vierluik, waarvoor de toen debuterende Yang samenwerkte met drie andere jonge honden.

Het retrospectief wordt gecomplementeerd door That Day, on the Beach (1983), Taipei Story (1985), A Confucian Confusion (1994) en Mahjong (1996). De opening op 18 december in Filmmuseum EYE zal worden bijgewoond door Yangs weduwe, de pianiste Kaili Peng. De Amsterdamse vertoningen vinden plaats in EYE en het Tropentheater. In januari is een aantal van de films te zien in Filmhuis Den Haag, Lumière in Maastricht en Chassé in Breda.

Edo Dijksterhuis