Programma jubilerend IDFA 2012 bekend
Maar liefst 3.300 inzendingen kreeg het jubilerende IDFA te verstouwen voor de 2012-editie. Daarvan zijn er 317 door de selectie gekomen. Bijna een derde zal zijn wereldpremière beleven tijdens het documentairfestival, dat op 14 november opent en duurt tot en met 25 november. Het volledige programma staat vanaf vandaag online.
Het grootste documentairefestival ter wereld viert dit jaar haar 25-jarig jubileum. Directeur Ally Derks staat vanaf het begin aan het roer. "We zijn klein begonnen; we verkochten in het begin maar 2.000 kaartjes. We deelden met drie meiden één typemachine en één telefoon; we hadden nog geen computers en fax", memoreerde ze in maart bij het in ontvangst nemen van een plaquette tijdens het Thessaloninki Documentary Festival. Het bezoekersaantal is over de afgelopen kwart eeuw gestaag gestegen en komt inmiddels in de buurt van de 200.000.
Als passend jubileumcadeautje aan zichzelf en alle documentairefans presenteert het IDFA dit jaar twee speciale programma’s met historische inslag. ‘RE: Constructing History’ hinkelt door 25 jaar wereldgeschiedenis zoals gezien door de lens van grote internationale documentairemakers. Het themaprogramma ’25 Years Highlights of the Lowlands’ bevat vijftien Nederlandse documentaires die in het verleden op het IDFA zijn vertoond.
Een van de titels in dat hoogtepuntenprogramma is André Hazes — Zij gelooft in mij van John Appel. De film opende in 1999 het festival en won vervolgens de prijs voor beste lange documentaire. Appel heeft dit jaar de mogelijkheid om dat kunststukje te herhalen. Zijn Wrong Time Wrong Place, dat gebaseerd is op de aanslagen die ultra-nationalist Anders Breivik op 22 juli 2011 pleegde in Oslo en die 77 mensen het leven kostten, is gekozen als openingsfilm en dingt als enige Nederlandse film mee in de competitie voor lange documentaires. Behalve in Pathé Tuschinski wordt Wrong Time Wrong Place op de openingsavond in nog 24 andere theaters vertoond.
Nieuw dit jaar is het samenwerkingsproject met het Stedelijk Museum. In de vorige maand eindelijk heropende kunsttempel zullen onder de titel Stedelijk@IDFA twee thematische clusterblokken van experimentele documentaire en videokunst worden gepresenteerd. Er is werk te zien van onder andere Erik van Lieshout, Rineke Dijkstra, Mark Boulos en Frances Stark.
Nog meer kunst-crossover is te vinden in De Brakke Grond, waar de tentoonstelling ‘Expanding Documentary’ voor de derde keer plaatsvindt. Hier is een installatie te zien van Jørgen Leth en het Empire project.
Peter Lataster en Petra Lataster-Czisch zijn dit jaar gevraagd als Documentairemaker in focus. Tijdens het festival wordt een DVD-box ten doop gehouden met een selectie uit hun oeuvre. Daarnaast wordt de archieffilm WE vertoond plus drie andere hoogtepunten uit het oeuvre van de Latasters.
Een andere maker die in de spotlight wordt gezet, is Victor Kossakovsky. De Rus, die in 1993 al de Joris Ivens Award won en in 1999 de Special Jury Award van het IDFA, wordt geëerd met een retrospectief. Bovendien stelde hij een persoonlijke top-10 samen.
Na elf dagen internationale festivalsuccessen, nieuwelingen van erkende meesters, kinderdocumentaires, films over prangende maatschappelijke kwesties en nog veel meer, wordt op 25 november het festival afgesloten met een prijzengala.
Edo Dijksterhuis