One Night Stand VIII: Nova van Dijk

Regisseur Nova van Dijk vertelt als vierde in de One Night Stand VIII-reeks over haar absurdistische ode aan de jaren zeventig Onder invloed: "Dit is hoe ik het leven zie. Als ik pijnlijke situaties van een afstandje bekijk, denk ik: oh my god en schiet ik in de lach."

Kattenkwaad (2010), De grote stad (2010) en nu haar One Night Stand Onder invloed: regisseur Nova van Dijk houdt van knullige adolescentjes: "Ik vind ze zó lief, zó vertederend. Ik zou ze kunnen achtervolgen. Als een soort stalker. Wanneer ik in de auto zit en een stoffen tas bij het stoplicht zie wachten, zo’n kneusje met verward haar, dan kan ik echt ontroerd raken. Het zijn eigenheimers, die de wereld anders zien. Die vind ik interessanter dan een of andere knappe kop."

Onder invloed is een lappendeken van observaties en herinneringen en wordt getypeerd door de absurdistische en komische stilering. Van Dijk: "Ik maak ook documentaires, dus als ik voor fictie kies, is dat heel bewust. Dan is the sky the limit. Waarom zou iemand dan niet een lama als huisdier krijgen? Die lama bestaat trouwens echt. Tijdens het draaien van een documentaire over een Russisch circus ontmoette ik een man die samenwoonde met een alpaca. Het beest zat zelfs naast hem bij het ontbijt."

In een stijf Vlaams dorp in de jaren zeventig zijn een sullige zoon (Robrecht Vanden Thoren) en zijn moeder (Marijke Pinoy) vast in een dagelijkse sleur sinds de vader met de noorderzon vertrokken is. Van Dijk regisseerde het scenario van haar zus Laura van Dijk. Die baseerde zich op een krantenbericht en verwerkte elementen uit de eigen familie in het scenario. Nova van Dijk: "De broer van mijn ene opa is net als de hoofpersoon altijd bij zijn moeder blijven wonen. En mijn andere opa was een uitvinder, maar noemde zich ’terrassier’: iemand die graag op terrasjes zit." In Onder invloed verstoort een Hollandse terrassier (Raymond Thiry) de rust. Hij weekt de zoon los van zijn moeder en laat hem kennis maken met zijn piepjonge scharrel. Van Dijk: "Ze is een Lolita-type, dus daar verwijzen we naar met de soundtrack, de hartvormige zonnebril en Thiry die haar nagels lakt."

De referentie aan Lolita (Stanley Kubrick, 1962) en de zoon die vernoemd is naar Hollywoodacteur Kirk Douglas, wekken cinefiele associaties. De beginsituatie van Onder invloed vertoont overeenkomsten met huisvrouwklassieker Jeanne Dielman, 23 Quai du Commerce, 1080 Bruxelles van Chantal Akerman (1975). Niet alleen omdat de moeder Jeanne heet en de ultieme huisvrouw is, maar ook vanwege de gewoontes die ze samen met haar zoon heeft, zoals het luisteren naar de radio na het avondeten. Bovendien speelt Onder invloed zich af in 1975, het jaar dat Jeanne Dielman uitkwam. Volgens Van Dijk is dat puur toeval: "Wat grappig, ik ken die film niet. 1975 ligt mooi tussen het geboortejaar van mij (1976) en mijn zus (1974) in, dus daarom kozen we daarvoor. Ik was nog klein, dus in mijn beleving kon alles in de jaren zeventig. Ik ken het van de foto’s van mijn ouders en word er nostalgisch van, omdat ze het zo leuk lijken te hebben."

Laura van Zuylen

Onder invloed wordt vrijdag 27 december om 22:55 uitgezonden op Nederland 2.