NFF: Isabel Lamberti over AMOR

‘Een ode aan het tienermeisje’

Vanavond opent op het Nederlands Film Festival het Forum van de Regisseurs met AMOR. Het is de eerste korte film van Isabel Lamberti na haar afstuderen aan de Nederlandse Filmacademie. De eigenzinnige slice of life-film volgt vier pubermeisjes uit een achterbuurt en verkent hun onzekerheden. Lamberti zelf groeide op in de Hilversumse Meent, "de ghetto van het Gooi." Lamberti: "Ik ben al deze meisjes. Ik heb dingen uitvergroot, maar ik ben ze allemaal."

De titel AMOR refereert aan de God Amor uit de Romeinse mythologie. Waarom? "Elke scène draait om liefde en het ontbreken ervan. Je ziet de liefde tussen vriendinnen, gebrek aan eigenliefde of een afwijzing van een geliefde. Het gaat me in AMOR om het contrast tussen liefde willen krijgen en daadwerkelijk liefde ontvangen. Ik wilde het publiek enige sturing geven, want de film heeft nauwelijks een plot. Daarnaast is de vorm afstandelijk en gebruiken we geen muziek. Als kijker heb je maar weinig handvatten om je emotioneel aan de personages te kunnen verbinden."

AMOR

Je schreef zelf mee aan het scenario. We zien een dag uit het leven van vier vijftienjarige vriendinnen uit een buitenwijk van een grote stad. Ze besluiten te spijbelen en zich voor te bereiden op een feest waar ze nooit aankomen. We zien geen grote drama’s en toch overvalt ons een gevoel van onzekerheid. "AMOR gaat over groepsdynamiek, over hoe kliekjes zijn tegenover het individu. Soms pikt de groep er iemand uit en maakt die kapot. Als puber trok ik graag op met mensen met een randje en was ik continu bezig met mijn positie in de groep. Ik ben buitengesloten, sloot zelf anderen buiten en liet me overhalen om dingen te doen, die ik eigenlijk niet wilde. Een vriendin van mij herkende het gevoel van constante onveiligheid. Je hoeft maar één misstap te maken en je ligt buiten de groep. Daarnaast was ik me al op jonge leeftijd bewust van mijn seksualiteit. Dat leer je als vrouw al vroeg en ook hoe je het kunt inzetten als machtsmiddel. Intussen kan het gebeuren dat je seks hebt, zonder stil te staan bij de vraag of je het echt leuk vindt."

Is AMOR een feministische film? "Niet per se. Aan de basis van feminisme ligt idealisme en activisme en in deze film zit geen aanzet tot verandering. Je ziet geen verzet, hij laat zien hoe het is. Het is een ode aan het tienermeisje en een lofzang op die tijd. Ik wil mezelf van toen een kus geven en influisteren: het komt wel goed met je. Toch vind ik het geen treurige film, want het hoort erbij. We worden geboren en daarna leven we dag in dag uit in angst. Het is overleven. Niet alleen in de betekenis van niet-doodgaan, maar ook in die van het trotseren van de poel van sociale verhoudingen en onveiligheid. Daar krijgen alle pubers mee te maken. Ik denk dan: toe maar, ga maar over je grenzen heen, dan weet je waar ze liggen. Dat is kwetsbaar en universeel en juist dat vind ik er zo mooi, lief en ontroerend aan. Bovendien houdt die strijd nooit op. Als ik nu afspreek met een grote groep, dan ben ik nog steeds bezig met naast wie ik zit."

Je studeerde af met de documentaire Volando voy over de tocht van school naar huis van twee zigeunerjongens in de omgeving van Madrid. Je zocht de grenzen op tussen fictie en documentaire. Nu maak je een fictiefilm die zo dicht mogelijk bij de werkelijkheid blijft. Wat is van jou en wat namen je actrices mee? "Ik had een skeleton-script, dus ik wist wat er in elke scène moest gebeuren, bij wie en waarom. Tijdens het draaien gaven we de actrices een opdracht waar ze naar toe moesten werken en een backstory. Vervolgens lieten we ze vrij om te improviseren. Ik heb verreweg de meeste aandacht besteed aan de casting. Het moesten niet alleen de juiste meisjes zijn, ook de samenstelling moest kloppen. Eentje heb ik op het Kwaku Festival gevonden, een ander op een hiphopfeestje in de Melkweg. Drie van de vier hadden geen camera-ervaring. Het belangrijkste was dat ze er geloofwaardig uitzagen op beeld."

Elk shot is één scène. Je hanteert een strakke, bij vlagen vervreemdende kadrering. Een meisje heeft bijvoorbeeld seks tegen een kale muur. We zien haar rechts in beeld en links hangt een koord om een lamp mee aan en uit te schakelen. De omgeving krijgt evenveel aandacht als de personages. "Klopt. Dat koord verraadt dat het een soort berghok is, waar ze dan seks heeft. Dat maakt het nóg minder leuk. We vertellen veel met het decor. We hebben zo min mogelijk ingrepen gedaan op de locaties en geprobeerd het te doen met de rekwisieten die daar al ter plaatse waren. Ik wilde in elk shot een wereld buiten beeld suggereren. Je moest een gevoel van zij-tegen-de-wereld krijgen. Het ongepolijste karakter van de shots echoot in die meisjes. Tegelijkertijd zijn de scènes voyeuristisch en observerend. Het is een studie naar hun gedrag en je mag even meekijken. Dat maakt je ongemakkelijk, want ook als het pijnlijk is, kun je niet wegkijken."

Laura van Zuylen

Te zien op het Nederlands Film Festival.