MUBI Spotlight: Ana y los otros

On the road door Latijns-Amerika belanden MUBI en de Filmkrant deze week in de Argentijnse provincie Entre Rios, waar de twintiger Ana terugkeert naar het stadje dat ze na haar middelbare-schooljaren verliet. En waar ze tot de ontdekking komt dat ze sindsdien nog nauwelijks een stap verder is gekomen.
Celine Murga, wier derde speelfilm Third Side of the River een half jaar geleden in de Nederlandse bioscopen draaide, debuteerde in 2002 met Ana y los otros. Met kleine, persoonlijke verhalen veroverde een nieuwe generatie filmmakers het festival- en arthouse-publiek. De jonge Argentijnse makers wilden in hun films niet langer omkijken naar het dramatische politieke verleden van hun land; in hun film stellen ze hun eigen leefwereld, inclusief alledaagse trivialiteiten, centraal. Murga filmde Ana y los otros in het stadje waar ze zelf opgroeide.
Terugkeren naar je eigen verleden is lang niet altijd een onverdeeld genoegen, zeker niet als je niet precies weet wat je er eigenlijk te zoeken hebt. Het duurt tot halverwege de film voordat wij erachter komen wat de reden is van Ana’s komst naar het provinciestadje Paraná: de verkoop van het ouderlijk huis. Overdrachtelijk valt dat te interpreteren als het doorknippen van de navelstreng, maar tegelijkertijd is dan al duidelijk dat Ana er nog niet klaar voor is om de banden met het verleden helemaal door te snijden. Waar ze maar kan, probeert ze informatie los te krijgen over haar ex-vriend Mariano. En die interesse is veel minder terloops dan aanvankelijk lijkt.
Zoeken is waar Ana y los otros over gaat. En kijkend naar Ana’s zoektocht, zoeken wij naar de drijfveren erachter. Wie Ana is, is voor de toeschouwer even ondoorgrondelijk als voor haarzelf. De camera observeert, bestudeert haar gedragingen en registreert de gesprekken die ze voert met oude vrienden. Wij kijken toe: hoe ze toenadering zoekt en op hetzelfde moment afstand houdt, hoe ze hoogromantische noties over de liefde afwisselt met cynisme. En wie de welwillendheid opbrengt om Ana haar narcistische trekjes te vergeven, ontwaart onder die pose misschien de grote levensvraag die Ana hier probeert te ontlopen: hoe zich te verhouden tot de Ander?
De vriendschap die ze sluit met de achtjarige Matías doorbreekt haar impasse; terwijl ze hem van liefdesadviezen begint te voorzien, wordt glashelder dat ze eigenlijk zichzelf aan het opvoeden is. Waar haar obsessie voor Mariano precies vandaan komt, dat zullen we nooit weten. Het is goed mogelijk dat het ook een ander had kunnen zijn.
Sasja Koetsier
Filmkrant-lezers kijken drie maanden gratis op MUBI.com, waar Ana y los otros vanaf vandaag 30 dagen lang is te zien.