Met Campert en Keller de poëzie achterna

Alweer een fraaie dvd-box in de serie Dutch Documentary Collection. De eerste exemplaren van campert en keller in films, waarvoor het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid deze keer samenwerkte met uitgever Bas Lubberhuizen, werden op maandag 28 maart in de Openbare Bibliotheek Amsterdam overhandigd aan filmmaker Hans Keller en dichter Remco Campert. Zij gaven de boxen vervolgens door aan hun echtgenoten, die lieten weten dat ze de gelegenheid hadden willen opluisteren met een vrolijk dansje, maar dat toch niet durfden.

Frivoler werd het helaas niet. Voorafgaand aan de overhandiging was er een keurig forumgesprek waarin filmmakers Kees Hin, Jan Louter en Hans Keller de vraag kregen voorgelegd wanneer een schrijversfilm nu eigenlijk geslaagd mocht heten. Een vraag waar, zoals te verwachten viel, eigenlijk weinig zinnigs over te zeggen viel. Het antwoord zit in de box.

Bovendien gaan de films van Keller en Campert, in de box op vier schijfjes bij elkaar gebracht, maar ten dele over schrijvers of hun werk. Wat de films verbindt is vooral de tamelijk unieke samenwerking tussen documentairemaker Hans Keller, in de jaren zeventig in belangrijke mate het gezicht van de VPRO, en dichter-schrijver Remco Campert. Met frisse onbevangenheid en volstrekt wars van pretenties slechtten ze in hun beeldverkenningen het onderscheid tussen documentaire en poëzie.

Hoe dat in zijn werk ging valt te lezen in het boekje dat ook deel uitmaakt van de box. "Niet bang zijn om kunst te maken," aldus een dagboeknotitie van Campert uit de tijd dat hij met Keller werkte aan de sprong, naar het fotoalbum van een Duitse officier in de Tweede Wereldoorlog. Na de première merkte hij dat de aanwezige pers enigszins beduusd was. Een journalist van Het Vrije Volk vermoedde zelfs dat met de sprong een nieuw genre was geboren, al wist hij er nog geen woord voor. Campert opperde: "We hebben iets nieuws uitgevonden: film."

Eerder had Bas Lubberhuizen (ook in samenwerking met Beeld en Geluid) al de dvd-box literaire ontmoetingen (2009) uitgebracht, met schrijversportretten die Hans Keller en H.A. Gomperts in de jaren zestig maakten. Als het aan de uitgever ligt verschijnen er na campert en keller in films nog meer literaire documentaires op dvd, zo liet Lubberhuizen tijdens de presentatie weten.

De box campert en keller in films bevat: het alfabet van remco campert, naar mozambique!, de sprong, hôtel hilton, hotel atonaal, hoe somberman’s actie tot stand kwam, in memoriam Lucebert.

Leo Bankersen