Lichting 2016: Dwight Fagbamila

"Ik wil mensen een andere manier van kijken laten zien"

Zoals elke zomer gaat de Filmkrant op pad, op zoek naar vers afgestudeerd filmtalent van de verschillende academies. Iedere week volgt hier een interview met de wellicht volgende Paul Verhoeven, Nanouk Leopold of Jim Taihutu. Deze week een interview met Dwight Fagbamila (AKV|St.Joost) over het indrukwekkende, op zijn eigen achtergrond gebaseerde Babatumbe The Father Returns. "Films kunnen je veranderen. Bij mij zelfs fysiek."

Jouw film gaat over een vader en zoon, die altijd weer in elkaars leven terugkeren. Is het een vertelling die gebaseerd is op jouw eigen roots? "Mijn vader komt uit Nigeria, mijn moeder komt gewoon uit Nederland — uit Eindhoven, daar ben ik ook geboren en getogen. Mijn vader ging al gauw bij ons weg, toen ik jong was. Maar ik wil wel benadrukken dat de film alleen geboren is vanuit deze achtergrond. Daarna is het wel een eigen leven gaan leiden. Ik identificeer me niet met het hoofdpersonage. In ieder geval niet meer. Ik krijg best vaak de vraag hoeveel overeenkomsten er tussen mij en het hoofdpersonage zijn. De enige overeenkomst is dat mijn vader mij ook op jonge leeftijd heeft verlaten."

Hoe is dit project dan gegroeid en veranderd? "Eigenlijk wilde ik een heist film maken. Ja, ik dacht: het is goed met de kunstacademie. Ik ga gewoon een heist film maken. Breken met de conventies, puberteit op de kunstacademie. Maar toen ik bezig was met het schrijven van die bankovervalfilm merkte ik dat ik iets heel stoms aan het doen was, dat eigenlijk helemaal niet mijn ding is. Ik moest terug naar wat ik kan vertellen, wat mijn kracht is. En dat is dan toch die cultuur, mijn achtergrond, die ik nooit van mijn vader heb geleerd. Daar ben ik toen research naar gaan doen.
Mijn vader komt uit het Zuid-Westen van Nigeria. Mensen daar hebben een bepaald geloof waar ik me in heb verdiept. Zij geloven in drie werelden: die van de doden, de levenden en de ongeborenen. En de cyclische relatie daartussen. Met dat gegeven als uitgangspunt ben ik gaan vertellen."

Babatumbe The Father Returns

Waarom was dit belangrijk voor jou? "Ik heb altijd een best wel slechte relatie gehad met mijn vader. Zo’n tweeëneenhalf jaar terug ben ik samen met hem naar Nigeria afgereisd. Toen heb ik in de kamer gestaan waar mijn vader geboren is en voelde ik dat hij geen willekeurig persoon is. Hij is namelijk mijn vader en hij heeft ook weer een vader en dat gaat maar door en dat gaat maar door. En dat is allemaal daar begonnen, op dat plekje, op die vierkante meter hier op aarde. Dat is belangrijk voor mij. Eenentwintig jaar van mijn leven had ik dit gemist, maar nu sta ik helemaal in contact met die kant van mezelf. Toen ben ik gaan geloven in bloed — in familie en in de kracht en betekenis die die band kan hebben. Daaruit is het idee ontstaan voor deze film.
Ik denk dat mijn volgende films ook wel rond deze thematiek zullen draaien. Volgens mij kan die religie en die cultuur ook waarde hebben in deze wereld. Hoe zij naar de wereld kijken kan ook hier waarde hebben. Laat ik een voorbeeld uit deze film geven: zij geloven in een tijdsstructuur die tweerichtingsverkeer kent. Zij kijken niet alleen naar voren, zoals wij hier in de westerse maatschappij doen, maar ook naar achteren. Ze geloven dat je vader terug kan keren in jouw eigen kind. Hierdoor ga je heel anders over familie nadenken. Of ik, tenminste.  Ik maak de film niet per se om mensen iets te leren. Meer om mensen een andere manier van kijken te laten zien. Maar dat is niet zozeer een doel maar een motivatie."

Waarom wil je dan films maken? "Het is toch een soort droom die ik als jongetje had. Telkens als ik een goede film zag, dan was ik een tijdje die hoofdpersoon. Dat klinkt raar, maar ik kan gewoon daadwerkelijk veranderen door een film te kijken. Bijvoorbeeld: toen ik Vincent Gallo’s Buffallo 66 had gezien begon ik te lopen als Gallo in die film. Beetje o-benen, een slepend rechterbeen. Films kunnen je veranderen. Bij mij zelfs fysiek. Als je dat kan bereiken met een eigen film, dan is dat zó vet."

Sacha Gertsik