It’s a wrap: en verder nog in het nieuws deze week – 18 januari 2014

Finn is geselecteerd voor Berlijn
Nederlandse jeugdfilm goed vertegenwoordigd in Berlijn. Minder vrouwen in topposities in filmindustrie dan vijftien jaar geleden. Het einde van celluloid. Tien nieuwe titels voor Kort!. Besluit over kunstencluster in Arnhem uitgesteld. Hoe duur was de suiker best bezochte bioscoopfilm ooit in Suriname. Europese Commissie gaat onderzoek doen naar verkoop filmrechten door Amerikaanse filmstudio’s.
De Nederlandse film — en dan vooral de jeugdfilm — is goed vertegenwoordigd op de Berlinale, die op 6 februari van start gaat. Tot nu toe zijn zes Nederlandse titels geselecteerd en drie minoritaire coproducties. In het programma Generation Kplus draaien Midden in de Winternacht, de 3D-film Above Us All en Finn, de eerste familiefilm van Frans Weisz. Tamar van den Dops Supernova is geselecteerd voor de Generation 14plus-sectie, net als Cowboys janken ook, de afstudeerfilm van Mees Peijnenburg. De korte tragikomedie Marc Jacobs, over een 9-jarige jongen uit Amsterdam-Noord, dingt mee naar een Gouden Beer voor Beste Korte Film en een Zilveren Beer Juryprijs. De producties met deels Nederlandse inbreng zijn: Violet, The Blue Wave en The Third Bank.
Emancipatie is geen lineair proces, ook niet in de filmindustrie. Was in 1998 nog 18 procent van de regisseurs, producers, redacteuren en cineasten die meewerkten aan de 250 best verdienende films nog vrouw, in 2013 is dat percentage gezakt naar 16 procent. Dat blijkt uit het laatste Celluloid Ceiling-rapport van het Centre for the Study of Women in Television and Film aan de San Diego State University. ‘De filmindustrie verkeert in een staat van gendertraagheid’, stelt Martha Lauzen, directeur van het onderzoekscentrum. ‘Mensen dachten dat de Oscar van regisseur Kathryn Bigelow voor The Hurt Locker zou afstralen op andere vrouwen. Maar dat was blijkbaar wishful thinking.’
Het laatste uur heeft definitief geslagen voor celluloid. Van de grote studio’s is Paramount Pictures de eerste om celluloid geheel af te schaffen en — in ieder geval in de Verenigde Staten, films alleen nog maar digitaal uit te brengen. Anchorman 2: The Legend Continues zal in december de laatste titel zijn die op 35mm-film wordt uitgebracht. Het is de verwachting dat de andere grote maatschappijen snel zullen volgen. 20th Century Fox stuurde twee jaar geleden al een brief naar bioscopen met de mededeling ‘binnen twee jaar te stoppen met distributie op film’. Daarmee komt een einde aan een tijdperk: ruim 120 jaar lang was 35mm het medium waarop film vertoond werd. De eerste film die exclusief digitaal is uitgebracht is al een feit: van The Wolf of Wall Street bestaan geen fysieke kopieën.
Er zijn weer tien nieuwe filmplannen geselecteerd voor Kort!, het jaarlijkse project voor de korte film. Een gezamenlijke commissie van het Nederlands Filmfonds, het Mediafonds en de NTR koos tien korte fictiefilms, variërend in lengte van vijf tot tien minuten. Uit 101 inzendingen zijn de volgende titels gekozen: Das Wad (Rob Lücker), Der Kaiser (Eché Janga), In the Pit (Nima Mohaghegh), Kuthond (Mees Peijnenburg), Leeg (Flynn von Kleist), Loodvrij (Dennis van de Ven), Malaguti Phantom (Sam de Jong), P (Aaron Rookus), Spotters (Wim van der Aar) en Salto Mortale (Frodo Kuipers). De films beleven hun bioscooppremière tijdens het Nederlands Film Festival en worden daarna uitgezonden door de NTR.
In Utrecht is, met een meerderheid van één stem, het plan voor een Artplex weggestemd. Ook in Arnhem zou er gestemd worden over de bouwplannen voor een verzamelgebouw aan de Rijn, waar een nieuw onderkomen voor het Focus Filmtheater deel van uitmaakt. Het besluit over het zogeheten kunstencluster is echter uitgesteld. De lokale SP en PvdA-fracties wilden het hele project stopzetten en hadden de afgelopen maand steun gekregen van D66, maar een motie hiertoe haalde het niet. Vervolgens werd besloten het besluit over de gemeenteraadsverkiezingen heen te tillen. Hoe de bevolking van Arnhem denkt over het ruim vijftig miljoen kostende gebouw is onduidelijk. In een referendum stemde meer dan 85 procent tegen, maar de opkomst was zo laag dat de uitslag ongeldig was.
In Nederland haalde Hoe duur was de suiker weliswaar de status van Gouden Film (meer dan 100.000 bezoekers) maar kwam de film van Jean van de Velde qua bezoekersaantallen bij lange na niet in buurt van 2013-topper Verliefd op Ibiza, waarvoor meer dan 714 duizend kaartjes werden verkocht. In Suriname heeft Hoe duur was de suiker echter alle records verbroken. Het is daar de best bezochte bioscoopfilm ooit. De verfilming van Cynthia McLeod’s roman draait vanaf december onafgebroken in de enige bioscoop van het land en is non-stop uitverkocht. Meer dan 13.500 Surinamers zagen de film al, meer dan The Avengers, die hiervoor nationaal recordhouder was.
De Europese Commissie is een onderzoek begonnen naar de manier waarop Amerikaanse studio’s filmrechten verkopen aan Europese aanbieders van betaal-tv. Verkoop per land, die vrij verkeer van goederen binnen de EU tegengaat, is volgens de commissie een vorm van ongeoorloofde territoriale bescherming en concurrentiebeperking. Het onderzoek richt zich op grote Amerikaanse filmmaatschappijen, waaronder Twentieth Century Fox, Warner Bros, Sony Pictures, NBC Universal en Paramount Pictures. Ook onder het vergrootglas liggen grote Europese aanbieders van VOD en betaal-tv, waaronder Canal Plus uit Frankrijk en de Duitse en Italiaanse filialen van Sky.