Is de ontmanteling van de NVB aanstaande?
Anderhalve week geleden kondigde Pathé aan haar lidmaatschap van brancheorganisatie NVB op te zeggen. De grootste bioscoopexploitant van Nederland vindt dat de bioscoopbond zich teveel met commerciële zaken bemoeit — vooral de bioscoopbon is een doorn in het oog. Maar ook de kleinere onafhankelijke filmtheaters voelen zich niet meer thuis bij de NVB en beslissen binnenkort over de oprichting van een eigen belangenclub.
De onvrede van Pathé is al enkele maanden oud, volgens woordvoerder Youry Bredewold. ‘Wij vinden dat de NVB zich moet beperken tot de klassieke taken die horen bij een brancheorganisatie: collectieve promotie, lobbywerk, de cao. Maar als de NVB zich inlaat met vouchers en bonnen, zoals dat gebeurt met de Nationale Bioscoopbon, dan concurreert de organisatie met producten van haar eigen leden. Wij hebben dit probleem verschillende keren aangekaart bij vergaderingen van de NVB maar daar is vooralsnog onvoldoende op gereageerd.’
In het bestuurlijk vacuüm dat is ontstaan na het behoorlijk plotselinge vertrek van Ron Sterk als NVB-directeur en ruim voor het einde van het kalenderjaar heeft Pathé nu de ultieme consequentie getrokken. Het concern houdt echter een slag om de arm en zegt op haar besluit terug te komen als de NVB ‘belooft in de toekomst geen commerciële activiteiten te ontplooien’. Er is inmiddels overleg op bestuursniveau maar Bredewold zegt niet te kunnen inschatten wanneer het conflict is opgelost — ‘we wachten eerst de tegenvoorstellen af’.
Er wordt echter aan meer kanten gezaagd aan de stoelpoten van de NVB. De leden van het Groot Filmtheater Overleg — de vijftien gesubsidieerde filmtheaters met drie of meer zalen — komen in januari bij elkaar en het belangrijkste agendapunt is het voorstel om zich formeel te verenigen. Zij vinden dat hun belangen niet goed genoeg worden vertegenwoordigd door de NVB, die wordt gedomineerd door grote spelers als Pathé. Ze zullen naar verwachting wel lid blijven van de NVB, die voor hen zaken regelt als cao-onderhandelingen en overleg met BUMA/Stemra, maar willen de Associatie van Nederlandse Filmtheaters nieuw leven inblazen. Met een eigen gezamenlijke stem kunnen zij zich dan presenteren richting overheden.
De onrust binnen de brancheorganisatie hangt samen met de grote veranderingen binnen de bioscoopsector. De negen vestigingen van Wolff Bioscopen zijn afgelopen jaar overgenomen door het Belgische Kinepolis, dat zich met de net aangevangen bouw van een nieuw complex in Dordrecht en plannen voor een bioscoop in Breda een stevige positie aan het verwerven is op de Nederlandse markt. Er is überhaupt een sterke toename van het aantal nieuwbouwprojecten, waarbij vooral de inhaalslag van Utrecht in het oog springt. En individuele theaters verzinnen steeds meer acties om meer publiek te trekken, waarbij prijsdifferentiatie een belangrijk middel is. Zoals Pathé-woordvoerder Bredewold het stelt: ‘we zijn allemaal voorstander van een sterke sector maar we zijn ook elkaar concurrenten.’
Philipp Wolff, vice-voorzitter van de NVB, zegt echter niet te vrezen voor een ontmanteling van de brancheorganisatie. ‘Er blijft behoefte aan een organisatie die gemeenschappelijke belangen vertegenwoordigt. Maar verschillende taken zullen waarschijnlijk door de leden zelf kunnen worden vervuld. Daar zijn we nu over in gesprek en er is voldoende ruimte om tot een bevredigend vergelijk te komen.’
Edo Dijksterhuis