IFFR Critics’ Choice: Rüdiger Suchsland over Die Lügen der Sieger

In het Critics’ Choice programma, terug van weggeweest op International Film Festival Rotterdam, leiden critici hun gekozen film in met een eigen video-essay. Rüdiger Suchsland presenteert Die Lügen der Sieger: een film die Weimar cinema op betekenisvolle wijze citeert.

Voorafgaand aan de laatste vertoning van Die Lügen der Sieger op IFFR vertelt Suchsland (criticus) over de film en zijn bijhorende video-essay, dat bestaat uit fragmenten van zijn documentaire From Caligari to Hitler. "Ik wil het publiek een nieuwe mogelijkheid meegeven om naar deze film te kijken."

Een wervelwind aan informatie komt los als je met Suchsland over Duitse cinema praat. Voor hem is Christoph Hochhäusler’s Die Lügen der Sieger namelijk niet zomaar een genrefilm. Het is een intertekstueel werk dat aan de hand van citaten naar Duitse films uit de jaren twintig veel zegt over hedendaags Duitsland. "In Christophs film zien we een bewuste en onderbewuste terugkeer naar de Weimar-cinema. Bewust filmt en monteert Christoph Berlijn als een turbulente stad. Net zoals Walter Ruttman dat deed met Berlin — Die Sinfonie der Großstadt uit 1927. Onderbewust is hij bezig met het vertellen van de mythe van Berlijn. Hij toont bijvoorbeeld Alexander Platz, een geladen locatie met veel verhalen."

Dit zijn de dingen waar Suchsland op let als hij naar Duitse cinema kijkt. Dat is immers zijn specialisatie. Zelf verfilmde hij Siegfried Kracauer’s From Caligari to Hitler, een van de belangrijkste Duitse werken over cinema waarin Kracauer een correlatie ziet tussen de films uit de Weimar-periode en de opkomst van het Nazisme. Fragmenten van zijn documentaire laat Suchsland op IFFR ook voorafgaand aan de vertoning van Die Lügen der Sieger zien. "Ik wil het publiek een nieuwe mogelijkheid meegeven om naar deze film te kijken. Het zijn allemaal hints."

En het is een hele lading hints die Suchsland het publiek meegeeft vooraf aan Die Lügen der Sieger. Voor sommige mensen misschien te veel, maar volgens Suchsland is dat juist de functie van filmkritiek. "Het is ons werk om te compliceren. Het is ons werk om te irriteren. We moeten het publiek storen, daarom heten we critici en niet recensenten. Kritiek is een filosofisch proces dat vertrekt vanuit twijfel. Voor de twijfel nemen we enkel waar, maar wanneer we twijfelen wat we zien, beginnen we met denken."

Of die kritiek via woorden of beelden wordt geuit, maakt Suchsland niet zo veel uit. "Er is de laatste vijftien jaar veel veranderd in de filmkritiek en dat is een goed iets. Verandering betekent evolutie en dat betekent leven. Als iets niet verandert is het dood. Gustav Mahler zei ooit: ‘Traditie is niet het aanbidden van as, maar het preserveren van vuur.’ Dat geldt ook voor de filmkritiek."

Hugo Emmerzael

IFFR Critics’ Choice 2015: Rüdiger Suchsland (film: Die Lügen der Sieger) on Vimeo.