Gouden Kalveren uitgereikt volgens academysysteem
Het Nederlands Film Festival studeert al zeven jaar op de mogelijkheid de toekenning van de Gouden Kalveren te veranderen. Dit jaar gaat het gebeuren. De prijzen verbonden aan speelfilms en lange documentaires — ruim de helft van de kalveren — wordt voortaan toegekend door leden van de Dutch Academy for Film, voormalige winnaars van Gouden Kalveren en winnaars van A-festivals.
De Gouden Kalveren zijn zo oud als het Nederlands Film Festival, 35 jaar in 2015. Vanaf het begin zijn ze toegekend door een onafhankelijke jury, maar dat riep al snel weerstand op. Filmmakers wilden de prijzen wel behouden maar zagen liever een beoordeling door vakgenoten volgens een academysysteem zoals dat ook functioneert in bij de Duitse Lola’s, de Franse Césars, de Britse BAFTA’s en uiteraard de Amerikaanse Oscars.
Dat het zolang heeft moeten duren voordat de stap richting academysysteem is gezet, heeft volgens NFF-directeur Willemien van Aalst te maken met de logistieke haken en ogen. ‘Het is een mega-operatie om een dergelijk systeem op te zetten. Het is bovendien een grote beslissing, die we niet overhaast hebben willen nemen. De Gouden Kalveren zijn bovendien gekoppeld aan een festival. In andere landen is het academysysteem niet op die manier gekoppeld en is de dynamiek heel anders.’
Het proces heeft aan momentum gewonnen na 2013, toen de Dutch Academy for Film (DAFF) werd opgericht. Het aantal van 232 oprichtingsleden is inmiddels gegroeid tot 241, maar ‘het bestuur heeft het afgelopen jaar vooral in stilte gewerkt’, aldus Jules van den Steenhoven, bestuurslid namens de sectie camera. ‘Half maart komen we voor het eerst naar buiten met het publiek maken van de stemprocedure.’
De belangrijkste verandering in de toekenning van prijzen is dat enkel titels kunnen meedingen die voor het festival al in première zijn gegaan. Het is de vraag of de nieuwe procedure zal leiden tot een ander soort prijswinnaars. In het verleden werd er nog wel eens geklaagd dat in Utrecht vooral kleine artistieke films werden bekroond en commerciële hits werden genegeerd. Van den Steenhoven: ‘In Duitsland verwachtte men bij de overgang naar een academysysteem ook dat de Lola’s naar populaire films zouden gaan. Maar dat is niet het geval geweest.’
Van den Steenhoven hoopt dat het nieuwe systeem zal leiden tot ‘meer inhoudelijke discussie over de Nederlandse film’. ‘Tot nu toe overheerst er in de sector een gevoel van "ieder voor zich en God voor ons allen". Wij hopen op meer betrokkenheid. Dat makers beter naar elkaars films gaan kijken.’
Niet alle Gouden Kalveren zullen overigens volgens het academysysteem worden toegekend. Alleen de prijzen die samenhangen met de categorieën speelfilm en lange documentaire — dus ook de Kalveren voor beste acteur, actrice etc — zullen door de academieleden worden bepaald. De rest van de Utrechtse prijzen, voor tv-drama, korte film en korte documentaire, blijft onder een vakjury vallen.
Edo Dijksterhuis