Filmmakers geven vluchtelingen een gezicht

Je kunt je aanmelden bij het Rode Kruis of Vluchtelingenwerk, maar wat is er logischer als je filmmaker bent en je wilt je inzetten voor vluchtelingen dan de camera oppakken en een film maken? Tientallen filmmakers en BN-ers gaven gehoor aan een oproep korte portretten te maken van vluchtelingen. Het doel is om er voor de kerst minstens twintig op YouTube te plaatsen.

Het initiatief is afkomstig van Marjan Sax, voormalig oprichter van Mama Cash en als vrijwilliger betrokken bij de groep We Are Here, en producent/regisseur Netty van Hoorn. Zij wilden tegenwicht bieden aan het ongenuanceerde debat rondom de vluchtelingen, dat doorgaans door weinig meer gevoed wordt dan onderbuikgevoel en borrelpraat. ‘Wij willen vluchtelingen zichtbaar maken, een gezicht geven, en daarmee laten zien dat ze mensen zijn als jij en ik’, vertelt Sax. ‘De opvatting bijvoorbeeld dat de Syriërs die hier komen gelukzoekers zijn, kun je alleen ontkrachten door hun achtergrond te laten zien en de reden waarom ze zijn gevlucht.’

Inspiratie voor hun project, dat de werktitel Vluchten is een recht meekreeg, deden Sax en Van Hoorn op bij het project 26.000 gezichten uit 2006. Daarvoor maakten ruim zeventig regisseurs korte portretjes van uitgeprocedeerde asielzoekers, die gedurende drie jaar werden uitgezonden op TV en ook op het Nederlands Film Festival te zien waren. Sax en Van Hoorn plaatsten een oproep op de site van de DDG en Filmprikbord en werden vrijwel meteen overstroomd door reacties. Van Hoorn: ‘Binnen de kortste keren hadden we zestig aanmeldingen en niet van de eerste de beste: Maartje Nevejan, Ger Poppelaars, Karin Junger, Annemarie Strijbosch, Suzanne Raes.’

Vandaag wordt een bijeenkomst belegd met filmmakers om de eerste afspraken te maken. ‘We willen de selectie van vluchtelingen zo divers mogelijk houden, zowel qua land van herkomst als soort problematiek of gezinssamenstelling’, vertelt Sax. ‘En we willen nadrukkelijk de vluchtelingen erbij betrekken die hier al langer verblijven. Die dreigen vergeten te raken.’

Zonder dat er nog een cent financiering is, gaat Vluchten is een recht van start. Tegen de kerst hopen de initiatiefnemers twintig filmpjes klaar te hebben, ‘maar liever nog vijftig’. Ze worden verspreid via een eigen website, YouTube en social media. Een introductie door bekende Nederlanders moet de attentiewaarde verhogen. Ook hiervoor hebben zich al velen gemeld: Michiel Huisman, Loes Luca, Pierre Bokma, Huub van der Lubbe, Cornald Maas, Peter Blok, Hanneke Groenteman, om er maar een paar te noemen. ‘We zijn momenteel in gesprek met diverse omroepen en hopen de filmpjes ook op TV te kunnen laten zien’, aldus Van Hoorn.

Edo Dijksterhuis