‘Filipijnen staan bekend om huishoudelijk werk’

De tweede film in de One Night Stand VII-reeks is Boy van Tami Ravid, die op 14 december wordt uitgezonden. In deze slice of life zien we de strubbelingen van een illegale Filipijnse schoonmaker. Ravid: "Hij moet steeds ergens anders opnieuw beginnen, want hij krijgt nergens een voet aan wal."

Vaak zien we hem als het schemert, de schoonmaker zonder naam. Tussen wakker zijn en slapen. Stilletjes verplaatst hij zich door de huizen van welgestelde mensen, waar hij hun ruzies of vrijpartijen ziet, zonder dat ze er erg in hebben. De cameravoering van Boy (‘hulpje’) kenmerkt zich door close-ups, van de colberts en lakens die hij betast bijvoorbeeld. Ravid: "Dat zijn kleine dingen die hij mooi vindt, maar die horen bij een wereld waar hij geen deel van uitmaakt."
Cecilie Levy schreef het scenario. Zij nam haar eigen huishoudhulp als uitgangspunt. Ravid: "Ze fantaseerde over hoe zijn leven eruit zou kunnen zien: hij is hoogopgeleid, maar heeft alleen werk kunnen vinden als schoonmaker. Hij is onzichtbaar, omdat hij wordt gedefinieerd door zijn functie en niet door zijn persoonlijkheid. Die onzichtbaarheid is een metafoor, maar ook realiteit. Hij is illegaal, dus op papier bestaat hij niet."

Nomade
Ravid trekt in haar film een parallel met de glasvlinder, die doorzichtige vleugels heeft. Vlinders leven als nomaden. "Net als die insecten trekt hij van plek naar plek en strijkt voor even neer. Als je illegaal bent, is alles tijdelijk." Hoewel je het gevoel krijgt dat er op verschillende manieren misbruik van deze jongen wordt gemaakt, claimt Ravid dat hij niet naïef is. "Hij beseft wat mensen met hem doen. Daarom kiest hij ervoor om afstand te houden en te genieten van wat hij ervoor terug krijgt."
De regisseuse zoekt naar een combinatie van originaliteit en authenticiteit. Haar hoofdpersonage is daarom homoseksueel. "Dat vond ik onvoorspelbaar en tegelijkertijd klopt het," vertelt ze. "Ik ken van die oudere mannen met veel jongere Indonesische vriendjes. Dat vond ik gedurfd. Ik wilde echter niet dat hij Indonesisch zou zijn omdat je dan direct de link legt naar het koloniale verleden. Filipijnen staan bekend om huishoudelijk werk. Er zijn zelfs bedrijven die mensen naar het buitenland sturen als uitzendkrachten. Het is een exportproduct geworden. Die verbinding met de werkelijkheid vind ik belangrijk."
Acteurs Gerald Gonzales en Arvin Quirante hebben haar geholpen dat authentieke te versterken. "Ze zijn tweetalig en hielpen de vertaling naar het Filipijns waarachtiger te maken met uitspraken ‘zoals een homo ze zou doen’. Geen van beiden had filmervaring, dus dat was spannend. Gerald, de hoofdpersoon, is een pr-jongen bij een oliemaatschappij."
Na haar korte film Samual (2005) over een Ghanese vader die zijn zwangere dochter in Nederland probeert op te zoeken, lijkt er een rode draad te zijn in het werk van Ravid: de behandeling van vreemdelingen in Nederland. Zij benadrukt dat die lijn er niet is. "Ik wil vooral een mooi verhaal vertellen dat ergens over gaat. Maar wat natuurlijk wel speelt, is mijn eigen achtergrond. Ik ben geboren in Jeruzalem en daar blijft iets van achter. Dat is niet negatief, maar als men gaat polariseren, zoals veel gebeurt in de maatschappij, dan ga je daar kritisch nadenken over wie je bent en hoe je jezelf wilt profileren."

Laura van Zuylen

Boy is op 14 december om 23:15 te zien op Nederland 2.