Doc’maker Van der Haak co-curator Manifesta 2018

Manifesta, de reizende kunstbiënnale, heeft een deel van haar plannen voor volgend jaar bekend gemaakt. De twaalfde editie van het van oorsprong Nederlandse evenement vindt plaats in het Italiaanse Palermo. Vier creatieven zijn gevraagd voor de invulling. Een daarvan is de Nederlandse documentairemaker Bregtje van der Haak.

Manifesta werd in 1996 voor het eerst georganiseerd in Rotterdam en waaierde in de jaren daarna uit over het Europese continent. San Sebastian, Sint Pietersburg en Genk behoren tot de plaatsen waar de pan-Europese biënnale is neergestreken. De vorige editie werd gehouden in het Zwitserse Zürich.

Manifesta heeft een naam hoog te houden als het gaat om innovatieve tentoonstellingsstrategieën. Dit jaar is gekozen voor een zogenaamde collaborative research-aanpak. Concreet betekent dat dat het Office for Metropolitan Architecture, het bureau van sterarchitect Rem Koolhaas, de leiding neemt en een team van vier makers uit geheel andere disciplines mede bepalen hoe het programma eruit gaat zien. Naast Bregtje van der Haak, bestaat het creatieve kwartet uit de Italiaanse architect Ippolito Pestellini, de Zwitserse curator Mirjam Varadinis en de Spaanse kunstenaar Andrés Jaque.

Meer nog dan reguliere kunstbiënnales gaat Manifesta over de locatie waar het evenement plaatsvindt. De tentoonstellingsvorm is dan ook gericht op het zo goed mogelijk open leggen van de potentie en problemen van die plek. In het geval van Palermo ligt het voor de hand dat thema’s als immigratie, de verhouding tussen noord en zuid, klimaatverandering en de Europese identiteit de boventoon zullen voeren.

Het oeuvre van Bregtje van der Haak sluit hier perfect bij aan. Zij maakt vooral documentaires over maatschappelijke verandering en politiek actuele kwesties, sinds 1998 in dienst van de VPRO. Voor Tegenlicht (Saoedische oplossingen) filmde zij als eerste Nederlandse vrouw in Saoedi-Arabië. Daarnaast maakte ze onder andere DNA Dreams, Satellite Queens, Lagos/Koolhaas en The Atlas of Pentacostalism. De meeste van deze titels zijn vertoond op IDFA.

Edo Dijksterhuis