De Filmkrant luistert: DASH! in space
In het kader van een bijzonder samenwerking tussen de Filmkrants eigen Slow Criticism Project en avantgarde funk ensemble DASH! zullen Filmkrantmedewerkers de komende maanden gaan kijken met hun oren. Vanavond de kick off: DASH! in Space. Maarten Ornstein schreef een nieuwe soundtrack bij First Orbit, een documentaire over de ruimtereis van Juri Gagarin.
Synesthesie heet het met een mooi woord, mensen die letters associëren met kleuren, of geluiden waarnemen als vormen. Voor filmkijkers is het een kwestie van training. In film is elk beeld immers ook een onderdeel van een choreografie en een compositie, neemt de soundtrack de plek van de dialoog over en wordt het verhaal geschreven in kleur, ritme en tijd. Een mooie uitdaging dus om in te gaan op de uitnodiging van componist, tenorsaxofonist en klarinettist Maarten Ornstein van avantgarde funk ensemble DASH! dat de komende maanden een aantal dinsdagavondconcerten zal verzorgen in het nieuwe Amsterdamse muziekpodium Splendor om filmcritici concertrecensies te laten schrijven, zonder te weten wat het resultaat zal zijn.
Vanavond smokkelen we meteen, want de reeks gaat van start met een nieuwe soundtrack die Ornstein schreef voor de documentaire First Orbit (Christopher Riley, 2011) over de ruimtereis van Yuri Gagarin. Er is dus film én muziek, een beproefde combinatie. Maar komende maanden zullen de Filmkrantmedewerkers echt alleen maar op hun eigen oren (en verbeeldingskracht) aangewezen zijn.
Het is een experiment met ongewisse uitkomst. Een uitnodiging om te kijken met je oren. Want het is natuurlijk niet de bedoeling om filmcritici eens even leuk een concertrecensietje te laten schrijven. Spannender is om te kijken wat er gebeurt als je zo getraind bent om beelden te ervaren, lezen, interpreteren en je ‘alleen maar’ hoeft te luisteren? Komen dan de beelden vanzelf? Zijn filmcritici altijd op zoek naar een verhaal? Of kunnen ze ook overweg met muzikale ontwikkelingen? Hoe ervaren zij muziek? Narratief, melodisch, structureel, ritmisch? En hoe prikkelt dat alles het voorstellingsvermogen? Is het bevrijdend (en ga je er de volgende dag anders door naar film kijken)? Kun je improviseren met woorden als je tonen hoort? En wat betekent dat allemaal voor je eigen blik?
Het Slow Criticism Project van de Filmkrant is al ruim vijf jaar een vrijplaats voor tegendraadse filmkritiek, een laboratorium voor nieuwe vormen van denken over film en het leven, een tegengif tegen de speedy poison van de huidige kunstjournalistiek. Je af en toe laten verleiden uit je comfort zone te komen hoort daarbij. En wie weet kunnen we het project wel voortzetten door muziekrecensenten eens naar stille films te laten luisteren…
Dana Linssen
Vanavond in Splendor Amsterdam, het nieuwe podium voor muzikale ontmoetingen. 20.30 uur, Nieuwe Uilenburgerstraat 116, Amsterdam. splendoramsterdam.com/concerten