De beste Britse film is Baskisch

"Rampzalig", aldus Ben Sharrock, de jonge Schotse regisseur die met het even speelse als trefzeker gecomponeerde Pikadero in Edinburgh was geselecteerd voor de competitie. Ik sprak hem kort voordat vrijdag het EIFF de prijswinnaars bekend maakte. Hij weet op dat moment nog niet dat zijn film over een verliefd stel dat vergeefs een plek zoekt om te vrijen (een pikadero) bekroond gaat worden met de Michael Powell Award voor beste Britse speelfilm. Pikadero is ook een van mijn favorieten, een fris juweeltje in een competitie met slechts een paar opvallende uitschieters.

De aankomend prijswinnaar heeft het op dat moment over dat andere grote nieuws van die dag. De uitslag van het referendum dat met nipte meerderheid heeft bepaald dat Groot-Brittannië de EU gaat verlaten. Een uitslag die in het Europagezinde Schotland met grote teleurstelling is ontvangen. Het verbaasde me dan ook niet dat Sharrock vindt dat Schotland nu beter uit Groot-Brittannië kan stappen om bij Europa te blijven. Zijn in Spaans Baskenland opgenomen en Baskisch gesproken film was zo ongeveer de meest Europese in de Britse competitie.

Via zijn Baskische vriendin, die hij op de filmacademie van Edinburgh ontmoette, kwam Sharrock in Baskenland terecht. Daar merkte hij hoe de economische crisis een stempel drukt op het leven van zijn leeftijdgenoten. In Pikadero zie je daarom de lichte romantische komedie geleidelijk veranderen in een steeds serieuzer en sociaal relevant drama.

De jury prijst met name de heel eigen stem van Sharrock die maakt dat zijn film eruit springt. Ik zou het charmant minimalisme met levensechte ademtocht willen noemen. Tegen mij had de hiermee debuterende Sharrock daar al over gezegd: "Ik heb me meer door Europese cinema en films uit het Midden-Oosten laten beïnvloeden dan door de Britse film. Het gebruik van een handheld camera en docu-achtige, korrelige beelden is hier voor sociaal-realistische onderwerpen een formule geworden waarin we zijn vastgelopen. Ik wilde het anders doen, strak gestileerd, maar wel met charme en humor, want dat zit ook in het echte leven."

"De dialogen, met korte zinnen en veel pauzes, hebben een ander ritme dan gebruikelijk. In de meeste films moet de dialoog het verhaal steeds voortstuwen, maar in werkelijkheid praten mensen niet zoveel. Voor de Spaans-Baskische acteurs was dat erg wennen. die spelen meestal veel flamboyanter."

Er kwam nog veel meer ter sprake, van het pikadero-fenomeen tot de herkenning die de film bij vertoning in Bombay opriep. Dat bewaren we voor later, voor als een Nederlandse distributeur alert genoeg is om het inmiddels al op meerdere festivals bekroonde Pikadero te omhelzen.

Geen onderscheid acteurs/actrices
Bij het vaststellen van de beste acteerprestatie maakt het EIFF geen onderscheid tussen acteurs en actrices. Bravo! De prijs ging naar Catrin Stewart, voor haar dubbelrol als tweeling in het Welsh gesproken moordmysterie The Library Suicides.

Als beste internationale film werd het Griekse Suntan gekozen, een drama over een eenzame veertiger die de speelbal wordt van hedonistische jongelui. Rotterdamgangers kennen de regisseur Argyris Papadimitropoulos nog van diens Wasted Youth. Het Nederlandse History’s Future, toch een van de meer opvallende films in het internationale programma, zat, een beetje tot mijn verbazing, niet bij het twaalftal titels die de competitie van dit onderdeel vormden.

Shadow World, over de internationale wapenhandel, is bekroond als beste documentaire. Het volledige overzicht van prijzen is te vinden op de festivalwebsite.

Leo Bankersen