Carte postale de Cannes (9)

Regisseur Lars von Trier is met directe ingang verklaard tot ‘persona non grata’ op het filmfestival van Cannes, nadat hij gisteren ophef veroorzaakte door op de persconferentie van zijn nieuwe film melancholia te verklaren dat hij een Nazi is en Hitler wel kon begrijpen. Dat verklaarde festivaldirecteur Gilles Jacob vanmorgen. Von Trier is de eerste persoon in de geschiedenis van het festival die wordt verbannen. Een verontschuldiging gisteravond waarin de regisseur stellig verklaarde géén Nazi te zijn en géén antisemitische gevoelens te hebben, mocht blijkbaar niet baten. Hoewel de festivalorganisatie er nog geen officiële mededeling over heeft gedaan, bericht persbureau AP dat zijn film wél in competitie blijft.

Dat Von Trier in dezelfde persconferentie verklaarde dat zijn volgende film een hardcore pornowerk wordt, met net als in melancholia hoofdrollen voor Kirsten Dunst en Charlotte Gainsbourg, geeft een idee van de sfeer en gemoedstoestand waarin de regisseur zijn opmerkingen zal hebben gemaakt. Dat de sensatiebeluste Deen niets van zijn woorden meende, was voor iedereen die oprecht luisterde helder.

Maar doet dat er toe? Grappen over porno zijn één ding, grappen over Hitler iets anders. Zeker gezien de geschiedenis van het festival. Het initiatief voor het Franse festival kwam in de jaren dertig als reactie op fascistische inmenging op het filmfestival van Venetië, en de geplande eerste editie in 1939 werd op het laatste moment afgeblazen vanwege de Duitse invasie in Polen. Dit is, kortom, niet de plek om dit onderwerp schertsend te beroeren — al merkt IndieWire in ‘Cannes Organizers Sink To Von Triers Level‘ fijntjes op dat notoir antisemiet Mel Gibson eerder deze week gewoon over de rode loper mocht paraderen bij de premiere van Jodie Fosters the beaver.

Joost Broeren

PS
Zojuist zei Von Trier in het interview dat we met hem hadden dat hij spijt heeft van de uitspraken maar dat de hele boel ook enorm wordt opgeblazen en dat het om een misverstand gaat. Alsof we daar nog aan twijfelden. Von Trier: "Misschien is het gewoon mijn typische Deense humor, of gebrek aan humor." Hij vertelde dat hij tijdens de persconferentie begon te praten over Visconti en de Duitse Romantiek — omdat melancholia die stijl gebruikt — en dat hij van daar ergens bij Hitler belandde. Von Trier is hier niet alleen met PR bezig, al komt de aandacht de Deen bepaald niet verkeerd uit. Hij laat ook zien hoe nieuwsmedia — en vervolgens het festival — de boel opblazen. Gelukkig bleven van de achttien minuten interview nog tien minuten over om over Von Triers nieuwe film te praten. (Ronald Rovers)