Ambachtelijkheid is meer dan nostalgie
Het Amsterdamse festival Ambacht in Beeld laat zien dat ambachtelijkheid voor meer staat dan nostalgisch verlangen. Aan de slag met een plasmasnijder!
Staat de wereld aan de vooravond van een revolutie in de productie van goederen? Volgens de ‘Maker Movement’ is dat zeker het geval. Deze in de Verenigde Staten ontstane beweging voorspelt dat de grootschalige industriële productie van goederen op zijn laatste benen loopt. In de nabije toekomst kan iedereen met behulp van 3D-printers, plasmasnijders, techstoffen, open source technologie en powertools alles maken wat hij bedenkt. Als dit je als abacadabra in de oren klinkt, wil dat zeggen dat je nog niet bent ingevoerd in de wereld van de nieuwe ambachtelijkheid. Een inhaalslag kun je maken op de tweede editie van het festival Ambacht in Beeld, die op 30 mei tot en met 1 juni in de Kromhouthal in Amsterdam-Noord wordt gehouden.
De documentaire Maker — A Documentary on the Maker Movement (Tsai Mu-ming, 2014) schetst een beeld van de nieuwe ambachtelijke wereld, ook wel de Derde Industriële Revolutie genoemd. De film laat zien dat de Do It Yourself-beweging, die in de jaren zeventig met de punk ontstond, door nieuwe technologische ontwikkelingen in een nieuwe fase is beland. Aansluitend op de film is er een paneldiscussie met kunstenaar en innovator Daan Roosegaarde, beeldhouwer Marco Cochrane en directeur van het Amsterdam Maker Festival Nathan Wiersma over het belang van de Maker Movement.
Ook de documentaire Spark: A Burning Man Story (Steve Brown & Jessie Deeter, 2013) laat zien dat er alternatieven zijn voor grootschalige industriële productievormen. De film portretteert het jaarlijkse Burning Man Festival in de woestijn van Nevada, waar 60 duizend mensen een tijdelijke stad bouwen, waarin het niet draait om exploitatie en winstmaximalisatie maar om gemeenschapszin en zelfexpressie.
Naast oog voor deze nieuwe ontwikkelingen, die het begrip ambacht een nieuwe betekenis geven, vergeet het festival ook de traditionele ambachten niet. Een van de oudste is misschien het brouwen van bier. De documentaire Craft — Drink Better Beer (Craige Noble, 2014) gaat over de opmars van kleine ambachtelijke bierbrouwerijen. Na de film presenteren twee Amsterdamse ambachtelijke bierbrouwers hun bier.
Met als aanleiding de geweldige documentaire Kings of Pastry (Chris Hegedus & D.A. Pennebaker, 2009), die Franse patisseriemeesters volgt in een moordende competitie, komt chef-patissier Job van Berkel praten over gebakskunst. Wie zelf aan de slag wil met traditionele ambachten, kan terecht bij masterclasses houtsnijden, klompen beschilderen en goud- en zilversmeden. Wie wil weten hoe de wereld van het ambacht er in onze tijd voor staat, kan op 27 mei, een paar dagen vóór het festival, terecht op het symposium ‘Naar een toekomst voor het ambacht’ in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. Daar praten ambachtslieden in een paneldiscussie over kansen en bedreigingen.
Jos van der Burg
Ambacht in Beeld, 30 mei t/m 1 juni, Kromhouthal, Amsterdam-Noord. Meer info: ambachtinbeeldfestival.nl