Ally Derks kondigt vertrek aan bij IDFA

Bijna dertig jaar geleden richtte Ally Derks het International Documentary Film Festival Amsterdam op. Drie decennia stond ze aan het roer van wat uitgroeide tot een van de belangrijkste documentairefestivals ter wereld. Nu kondigt het gezicht van IDFA aan per 2017 te stoppen als directeur. Beeldend kunstenaar en filmer Barbara Visser neemt volgend jaar Derks’ taken waar.

Ally Derks (1958) is een van de belangrijkste figuren in de Nederlandse filmwereld. In de meest recente Filmbonzen Top 20 van de Filmkrant stond ze nog op plaats 9. Toen ze in 1988 het IDFA oprichtte werden er tachtig films vertoond, waar nog geen drieduizend bezoekers op afkwamen. Inmiddels trekt het festival een veelvoud aan bezoekers — vorig jaar 271.000 — en ontvangt het duizenden gasten uit binnen- en buitenland.

Na dertig jaar vindt Derks dat het tijd is om ‘het stokje over te dragen aan een nieuwe generatie’. Ze bemoeit zich nog wel met de programmering van de 29ste editie die dit najaar plaatsvindt. Gedurende 2017 zal ze op uitnodiging van de Duitse Robert Bosch Stiftung een jaar als fellow wonen en werken in Berlijn. Ze blijft gedurende dat jaar aan IDFA verbonden als adviseur. Tijdens de jubileumeditie van 2017 neemt Derks officieel afscheid.

Bij dat afscheid zullen lovende woorden worden gesproken en een onderscheiding is niet onwaarschijnlijk. Derks heeft er in haar loopbaan al vele gekregen. Tijdens de 25ste editie van IDFA kreeg ze de Bannink Cock-penning van de gemeente Amsterdam uitgereikt. In 2011 ontving ze tijdens het Canadese festival Hot Docs de Doc Mogul Award. En vorig jaar nog werd ze benoemd tot Chevalier dans l’Ordre des Arts et Lettres door de Franse ambassadeur in Nederland.

Derks bouwde IDFA niet alleen uit in termen van filmaanbod en bezoek. IDFA Forum ontwikkelde zich tot co-financierings en co-productie platform van internationale allure. Docs For Sale werd een marktplaats voor aan- en verkoop van films. Met het IDFA Bertha Fund worden filmmakers uit niet-westerse landen ondersteund. En het IDFA DocLab heeft zich inmiddels bewezen als pionier op het gebied van nieuwe media.

Barbara Visser, die in 2017 als interim directeur Derks’ taken overneemt, is sinds 1 januari 2016 bestuurslid van IDFA, een functie die zij in 2017 neerlegt. Daarnaast is ze voorzitter van de Akademie van Kunsten van de KNAW. Haar geschiedenis met IDFA gaat zeker zes jaar terug. In 2010 won ze als deelnemer aan de IDFA Workshop de Mediafondsprijs Documentaire voor haar filmplan C.K. In 2013 was ze gastcurator van het programma Paradocs. En in 2015 was ze voorzitter van de jury van de IDFA Competition for Feature-Length Documentary.

Vanaf 2018 treedt Cees van ’t Hullenaar, die nu zakelijk directeur is, op als algemeen directeur. De opvolger van Derks krijgt de functiebeschrijving ‘artistiek directeur’.

Edo Dijksterhuis