Telefilm 2014: Mischa Kamp over Jongens

‘Elkaar aanstaren en op schoot’

Jongens, de vierde Telefilm in de 2014-reeks, vertelt over twee jongens die uit de kast komen. Regisseur Mischa Kamp: "Ik wil het publiek niets opdringen, maar een handvat bieden om taboes bespreekbaar te maken."

Luchtig, vrolijk en gelaagd. Het paard van Sinterklaas (2005) behandelt racisme, in De fuik (2008) ontvoert een man zijn gezin en Lellebelle (2010) toont de ontluikende seksualiteit van een pubermeisje. En passant stellen de films van regisseur Mischa Kamp gevoelige kwesties aan de kaak. Kamp: "Liever slinger ik ze terloops aan dan dat ik het taboe zelf tot onderwerp maak. Jongens gaat in de eerste plaats over verliefdheid."

Jongens volgt hoe de zestienjarige Sieger (Gijs Blom) zijn seksuele geaardheid verkent in een dorp als vele andere. "Het zit me dwars dat er, zeker als je de stad verlaat, nog steeds zo bescheten wordt gereageerd op homoseksualiteit. Dat is beklemmend en beangstigend." De regisseur vervolgt gepassioneerd: "Wellicht is dat de achterliggende motivatie voor al mijn films. Vrijheid om te kunnen zijn wie je bent, vind ik heel belangrijk. Je moet de ruimte krijgen om dat rustig te onderzoeken."

Tot haar verbazing kent Kamp maar weinig kinderfilms over jonge-jongensliefde. "Er zijn wel boeken over, maar niet veel jeugdfilms. Terwijl de tweestrijd die ermee gepaard gaat een dankbaar gegeven is. Je voelt de opwinding van iemand leuk vinden en tegelijkertijd weet je niet wat je ermee aan moet."

Foto Bob Bronshoff

Sieger ontmoet zijn vlam op de atletiekclub. De sportende, gespierde mannenlijven roepen associaties op met Leni Riefenstals Olympia (1938), die atleten als Griekse goden toonde. Kamp: "Prachtig, die lichamen die tussen verschillende levensfasen inzitten. Sieger krijgt daar de ruimte om na te denken over zijn seksualiteit. Ik wilde niet dat je van tevoren in de gaten zou hebben dat hij op jongens valt. De meeste jongeren ontdekken het gaandeweg."

De eerste spanning wordt opvallend genoeg van veraf getoond. Kamp: "Als je iemand leuk vindt, voel je zijn aanwezigheid. Ik weet nog dat ik op turnen zat en het meteen merkte als mijn vriendje aan de andere kant van de gymzaal binnenkwam." Er worden relatief veel top shots gebruikt. "Ik ben er niet dol op. Ze zijn een cliché in slaapkamer- en bedscènes. Maar we wilden graag dat de jongens elkaar voor het eerst in het water zouden kussen en van bovenaf gezien is dat minder expliciet. Dat werkte goed, want voor de personages is het nieuw en gebeurt het plotseling."

Niet alleen voor het jonge publiek ligt homoseksualiteit gevoelig, ook voor jonge acteurs brengt het strubbelingen met zich mee. Kamp: "Voor zowel Ko [Zandvliet — LvZ] als Gijs was het spannend. In principe denken ze: ik ben acteur, dus dit hoort erbij, maar dat neemt niet weg dat ze verschillende stappen doormaakten. Gijs sloeg dicht tijdens de repetities. Toen ben ik met hem en Ko bij mij thuis op het kleed gaan oefenen. Ze probeerden uit hoe het was om bij elkaar op schoot te zitten en elkaar aan te staren. Zo legden we een basis voor hun spel. Daarna ging het op de set soepel. Het was een warme zomer en de langere zoen draaiden we op de laatste dag. Tegen die tijd hadden ze ook zin in de grote finale."

Laura van Zuylen

Jongens wordt zondag 9 februari om 9:00 en woensdag 12 maart om 15:30 uitgezonden op ZAPP.