Lichting 2020: Zino Bakker over Hartenprins
'De stijl bedekt een beschadigd interieur'
Het hele najaar interviewt de Filmkrant vers afgestudeerd filmtalent van verschillende academies. Het kleurrijke Hartenprins van Zino Bakker (HKU) is een eigentijds sprookje over het belang van eigenwaarde in een grauwe stad waarin een dating-site de navigator is. Bakker: “In verschillende relaties ben je een ander personage.”
Vanaf zijn zeventiende heeft Zino Bakker een actief dating-leven. Zijn film Hartenprins, gemaakt als afstudeerproject aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, neemt de ontdekkingen die hij daarin als jonge homoseksueel deed als uitgangspunt. “De romantische interactie van het daten gaf me voor het eerst het gevoel ertoe te doen. Het gaf een bevestiging waar ik afhankelijk van werd. Zonder dat kon ik me niet goed genoeg voelen over mezelf.”
Gaandeweg ontmoette hij steeds meer zielsverwanten die dezelfde onrust hadden ervaren. “Ik wilde daar heel graag iets over maken, maar wel verhuld als sprookje. Met veel symboliek en kleur en uitvergrotingen van mensen uit mijn eigen leven in de hoofdfiguren in mijn film, om wat ze allemaal representeren. Telkens een andere invalshoek voor die zoektocht naar liefde en bevestiging. En het mooie is dat iedereen zich nu in meerdere aspecten van de verschillende personages herkent. Want per relatie kun je ook een ander personage zijn.”
In Hartenprins maak je openlijk gebruik van je eigen ervaringen als jonge homoseksueel. Gaat je werk vaker over gay cultuur? “Ik ben er eerder niet écht mee bezig geweest. Voor Hartenprins ben ik gaan nadenken over mijn eigen gevoelens. Gevoelens die ik ook zie bij met name andere homoseksuele mannen. Naast mijn eigen ervaringen is het boek The Velvet Rage van Alan Downs voor mij een grote inspiratiebron geweest. Het gaat erover hoe homoseksuele mannen enerzijds statistisch gezien het meest gelukkige leven hebben – de beste banen, de mooiste huizen, de meest extravagante vakanties – maar anderzijds te kampen hebben met torenhoge depressie- en zelfmoordcijfers. Vanaf hun jeugd hebben veel homoseksuele mannen altijd het gevoel gehad dat ze niet goed genoeg zijn. Dat zorgt voor een enorme compensatiedrang. Op allerlei manieren zoeken naar bevestiging: ‘Kijk, ik heb succes, ik mag er zijn.’ Die thematiek is eigenlijk onlosmakelijk verbonden met deze doelgroep. Toen ik dat las en mezelf daarin herkende, wilde ik dat gevoel verder uitdiepen.”
Zo omschreven geeft het de gay scene ook een behoorlijk tragisch aanzien, een buitenkant ter compensatie van de binnenkant. “Ja, het gevaar is dat het heel generaliserend overkomt. Het is niet zo zwart-wit, maar het is wel iets dat ik vaak tegenkom. Die ruis tussen buitenkant en binnenkant was ook het uitgangspunt voor de vormgeving van mijn film: kunstmatig fluffy, mooi, gezellig, kleurrijk, glitter. Het gaat allemaal om het bedekken of het opvullen van een beschadigd interieur, om een leegte die je van binnen voelt. Dat geldt net zo goed voor de muziek, voor de kostuums, eigenlijk voor die hele wereld die ik neerzet, die stad waarin alles zich afspeelt.
“Doordat het vanuit mij is geschreven zit er redelijk weinig heteroseksualiteit in. Wat dat betreft probeer ik ook wel een wereld neer te zetten waarin seksuele voorkeur niet echt bestaat. De barman in mijn film flirt bijvoorbeeld met mannen en vrouwen. Het gaat hem om bevestiging, niet van wie die komt.”
Je vormgeving springt behoorlijk in het oog. Je deed zelf de art direction, iets dat je eerder ook voor anderen hebt gedaan. Is die vormgeving voor jou de leidraad bij het maken van een film? “Ja, ik vind het heel tof om een verhaal te vertellen door middel van decor, kostuum, kleur en attributen. Als je een blik in iemands woonkamer krijgt, dan weet je vaak al een beetje hoe iemand in elkaar zit, dat zegt zo veel over een personage. Mijn hoofdpersoon is bijvoorbeeld een heel onzekere jongen. Door hem in een hele roze kamer neer te zetten, vol met spiegels en klassieke mannelijke borstbeelden, weet je meteen: ‘Dit is iemand die bezig is met schoonheidsidealen’. Dat vertel je al in één shot. Omgekeerd kan ik ook weer inspiratie krijgen simpelweg door een kringloopwinkel te lopen. In Hartenprins zie je bijvoorbeeld een zakenman met een traytje op schoot met een kant-en-klaarmaaltijd. Dat stond oorspronkelijk helemaal niet in het script, maar dat traytje met palmbomen was zo treurig en fout en zegt zoveel extra’s over hem dat het erin moest.”
Zou je kunnen kiezen tussen regie en art direction, of zit je grote liefde juist in de combinatie? “Ik hield me de afgelopen jaren voornamelijk bezig met art direction, maar door dit project is mijn liefde voor regie wel weer teruggekomen. Het is sowieso mooi om te merken dat mensen je idee zo tof vinden dat ze daar hun tijd en moeite in willen steken. Wat ik zelf tijdens het maken ook heel leuk vond is dat mijn hele crew meeging in die roze wereld van glitter en kitsch. Dan vroeg zo’n stoere heterojongen me: ‘Als je wil kan ik dit ook in het roze maken’, of: ‘Wil je er glitters bij?’ Ja, natuurlijk wil ik er glitters bij! En dan zeiden ze: ‘Prima, gaan we doen.’ Dat soort dingen, daar word ik heel erg blij van.”
Hartenprins is geselecteerd voor de Studentencompetitie van het Nederlands Film Festival. Voorafgaand aan de uitreiking op 13 december zijn de geselecteerde films van 9 t/m 13 december online te zien.