Kevin Tromp over Moonrise Carcosa
'Filmmaken is best een eenzaam proces'
De hele zomer interviewt de Filmkrant vers afgestudeerd filmtalent van verschillende academies in de reeks Lichting 2019. Deze week vertelt Kevin Tromp (HKU) over Moonrise Carcosa, zijn sferische film over Sam bij wie wanneer hij Liv ontmoet alle diep weggestopte gevoelens rond de dood van zijn moeder boven komen borrelen. “Alles wat je in de film ziet en hoort is een letterlijke vertolking van wat Sam voelt.”
Hoe is het idee voor deze film ontstaan? “Ik wist al vrij vroeg dat ik een verhaal wilde vertellen over het opgroeien met een alleenstaande vader. Mijn ouders zijn gescheiden. Ik woonde bij mijn vader, zag mijn moeder in het weekend en zag hun huizen eigenlijk als twee aparte, strikt gescheiden werelden. Dat zorgde ervoor dat ik voor mijn gevoel mijn moeder heb moeten missen. Vaak is een van de eigenschappen die je moeder je aanleert het delen van emoties. Omdat ik bij mijn vader woonde, die een heel gesloten persoon is, heb ik dat nooit geleerd. Dat zorgde ervoor dat ik vroeger mijn emoties best wel onderdrukte; ook vragen hield ik voor mezelf. Daardoor liep ik rond met veel spanning: ik had vaak hoofdpijn en soms zelfs bloedneuzen. Op latere leeftijd is dit gaan slijten. Maar uit deze gevoelens en gedachten uit mijn jeugd is Moonrise Carcosa ontstaan.”
Het verhaal dat de film vertelt ligt er niet dik boven, het blijft vrij abstract. “Ik zie de film als een reis door een innerlijk proces; het verwerkingsproces van Sam. Als je iets aan het verwerken bent, dan kan de wereld heel dromerig aanvoelen. Alsof je niet helemaal onderdeel van de realiteit uitmaakt. Het verhaal heeft ook de structuur van een droom: het gaat verschillende kanten op, is niet helemaal rationeel te bevatten. Je zou dus de hele film kunnen interpreten als een droom. Het is een plek waar Sam naartoe vlucht om te verwerken. En of dat echt is of een droom – dat laat ik aan de kijker om te besluiten. Voor mij is het een plek daartussenin. Dat zit ook in de titel: ‘Carcosa’ is een plek in oude literatuur, die in het werk van verschillende auteurs voorkomt. Het is geen vaststaande plek, hij is door verschillende auteurs verschillend geïnterpreteerd. De ene auteur dacht dat het om de hemel ging; de ander zag het als de hel. Voor mijn film heb ik Carcosa gebruikt als een plek waar je kunt leren met iets om te gaan.”
Hoe heb je dat verwerkingsproces willen verbeelden? “Mijn idee was dat alle filmische elementen moesten tonen wat Sam voelt. De film heeft daarom ook heel weinig dialoog, omdat ik dat erg bij het innerlijke proces vind passen dat de kijker samen met Sam doorgaat. Juist omdat hij alle emoties binnenhoudt, wilde ik de filmische middelen gebruiken om die te verbeelden. Dus alles wat je in de film ziet en hoort is een letterlijke vertolking van wat hij voelt.”
Je hebt best veel onderdelen van het filmmaken op je genomen: de film is door jou geschreven, geregisseerd, gemonteerd en zelfs het geluidsontwerp is van jouw hand. Waarom heb je daarvoor gekozen? “Ik vind het allemaal gewoon heel leuk om te doen. Maar ik wil ook graag zelf de wereld die ik creëer in de hand te houden. Ik vind het heerlijk om me te verliezen in die wereld. Voor mij is filmmaken vooral het belanden in bepaalde sferen. Dit verhaal is begonnen bij een beeld van een jongen die in de camera kijkt en dan langzaam zijn vuisten heft. Voor mij staat dat beeld voor opgekropte woede. Dat is ook het openingsshot van de film geworden. Door voort te borduren op de beelden die in me opkomen, bijvoorbeeld muziek te luisteren die me in een bepaalde sfeer brengt, ontstaat eigenlijk langzaam het verhaal van de film. En ik moet vaak op mezelf zijn om dat te onderzoeken. Dingen van buitenaf, actualiteit, zijn voor mij op dat moment weinig interessant. Filmmaken is voor mij dus best een eenzaam proces. Ik merk dat ik soms verlang naar een plek in de tijd die ik misschien zelf niet eens ken. Misschien maak ik daarom wel films – om die plek, die wereld, zelf te creëren.”
Diverse afstudeerfilms zullen te zien zijn op het Nederlands Film Festival dat van 27 september t/m 5 oktober plaatsvindt in Utrecht.