Ira Sachs over Little Men

Little Men is het lieflijke verhaal van Jake en Tony, twee jongens van dertien die ondanks de breuklijn die tussen hun families ontstaat proberen beste vrienden te zijn. Sachs: ‘Het gaat over hoe wij allemaal op een bepaalde manier altijd een deel van onszelf teleur­stellen.’

Door Beri Shalmashi

Met zachte stroken schildert Ira Sachs in Little Men een herkenbaar, stads verhaal van de New Yorkse middenklasse die het nog enigszins betaalbare Brooklyn verder het proces van gentrificatie induwt. Via Skype spreekt regisseur Ira Sachs vanuit zijn huis in New York over Jake en Tony, twee beste vrienden van dertien, die de spil van zijn film vormen.

Dit verhaal had net zo goed in Amsterdam kunnen plaatsvinden, zeker nu. Kun je voor je verhalen zonder New York? "Ik ben een chroniqueur van mijn stad, waar ik een intieme band mee heb. Ik moet wel. In mijn verhalen toon ik de moeilijkheden van de mensen hier in New York. Als je lokaal begint te werken, daag je jezelf uit om heel goed naar die omgeving te kijken, zonder daar te veel moeite voor te hoeven doen. Ik kan geen intimiteit creëren zonder een persoonlijke geschiedenis en binding met deze plek. Dat is ook een belangrijke bron bij Little Men."

Zijn je personages alleen New Yorkers, net als jij, of gaan de overeenkomsten verder? "Wat ik mooi vind aan de leeftijd waar we in de film op focussen is dat de jongens nog net niet in hun seksueel actieve periode zijn. Daar spreekt een interessante onschuld uit die ik mij nog kan herinneren uit mijn vriendschappen. In Little Men zitten zowel eigen ervaringen als die van mijn co-schrijver Mauricio Zacharias verwerkt. Net zoals de jongens in deze film had ik ook een beste vriend. De vriendschap van Jake en Tony heeft iets heel vreugdevols, iets vanzelfsprekends, het is intiem, maar open. Dat is precies hoe ik mijn eigen jeugd ook herinner. Op een gegeven moment zijn mijn beste vriend en ik uit elkaar gegroeid. Ik was benieuwd naar hoe die vriendschappelijke intimiteit in de kinderjaren ontstaat, maar wilde ook weten wat je vervolgens uit elkaar drijft."

Geloof je dat sociale en economische klasse iets zeggen over de toekomst van een kind, zoals het geval is bij de jongens uit Little Men? "In het echte leven is dat wellicht iets minder eenduidig dan in de film, maar het zijn wel dit soort elementen die een lijn uitzetten waarlangs je waarschijnlijk vanzelf gaat wandelen. Overigens hebben we wel geprobeerd om hier in deze film niet heel melodramatisch over te doen. Het is simpelweg zo. Het gaat uiteindelijk om de relaties tussen de personages.
"Dat is wat zo prettig werkt tussen de vijf mensen, ze hebben op individueel niveau ieder hun eigen strijd. Het conflict ontstaat doordat die doelen niet rijmen met elkaar, zowel die tussen de buren als die tussen ouder en kind. De personages willen graag goede mensen zijn, maar soms stroken je daden niet met je idealen. Dat is een menselijk iets. Die ambiguïteit is een goede voedingsbodem voor rijk en ontroerend drama. Het gaat over hoe wij allemaal op een bepaalde manier altijd een deel van onszelf teleurstellen. En misschien maakt dat mijn films op een bepaalde manier vooral bekentenissen van mijn eigen falen."

In welke traditie is je werk het beste te plaatsen? "Ik zie mijzelf als een verhalenverteller, zoals een romanschrijver dat is, ervan uitgaande dat het publiek zowel op intellectueel niveau als empathisch betrokken is. Voor mij zijn het filmmakers als Ozu, Fellini en Akerman die de grootste indruk hebben gemaakt. Het voelt alsof ik in mijn werk in dialoog met hen ben. Ik hecht ook veel waarde aan echte, narratieve spanning in mijn films. Als er genoeg op het spel staat, ook als het verhaal zich op een kleine, ogenschijnlijk niet zo bijzondere plek afspeelt, anticipeert het publiek op wat de personages gaat overkomen."

Het drama blijft in deze film vrij subtiel. Leverde dat onzekerheden op tijdens de ontwikkeling van het scenario? "Tijdens het proces waren we ons ervan bewust dat het heel nauw luistert. Het moest subtiel maar effectief zijn. Vooral tijdens de montage moest ik erg rigoureus durven zijn. Zo is het einde heel anders dan we hadden kunnen schrijven, de film dicteerde zijn eigen afloop. Maar een film kan hooguit zo spannend zijn als wat er voor de camera tussen de acteurs gebeurt. Bij Little Men verraste de cast me vaak met een onverwachte energie. Daarom repeteer ik nooit. We bespreken het script wel, maar ik laat het ze nog niet kapot spelen. Alles is vers wanneer we gaan filmen, dan valt er nog wat te ontdekken en vang je een niet-geconstrueerd moment waar de acteurs zich niet per se bewust van zijn."