IFFR 2012: Schilder van de hel
Wilhelm Sasnal (1972) is een Poolse kunstschilder wiens werk in de collecties van Saatchi en Tate Modern is opgenomen. In zijn Tigerkandidaat, het grimmige, radicaal vormgegeven debuut It Looks Pretty from a Distance, blijkt het Poolse platteland een hel vol haat en angst.
Wat trok een kunstschilder naar de cinema? De aard van film zelf trekt me aan. Mijn korte films ontstonden door te spelen met de camera, aangevuld met de muziek die ik leuk vind — ze waren bewegende schilderijen. Ik zie film als een zeer veelomvattend medium met een enorme ruimte voor de manier waarop het verhaal wordt verteld.
Bleef u tijdens de opnames gewoon doorgaan met schilderen en hebben het schilderen en filmen elkaar nog beïnvloed? Ik schilder vaker dan ik aan een film werk, schilderen is zo’n beetje mijn dagelijkse bezigheid, behalve tijdens de intense voorbereiding kort voor en tijdens de draaidagen. Ze trekken allebei aan me en weerhouden me er tegelijkertijd van om te veel te filmen of juist te veel te schilderen. Ik kijk naar allebei met een zekere afstand, zodat ik me — hoop ik — niet ga vervelen, en altijd op zoek blijf naar nieuwe oplossingen.
It Looks Pretty from a Distance — een onheilspellende titel — toont de prachtige omgeving van een hel: menselijke wreedheid, nog altijd alomtegenwoordig, wordt afgewisseld met de schoonheid van het landschap. Kunt u iets vertellen over dat contrast? Naast de historische beladenheid van de locatie, die van fundamenteel belang was voor de film, waren we verbaasd over de wanorde en het vuil dat we zagen op de boerderijen. Maar als je er slechts een paar honderd meter vandaan liep, naar de oeverwal van de rivier, zag het er inderdaad mooi uit van een afstandje. Dan heb je ineens een gewoon landelijk uitzicht.
Hoe heeft u onderzoek gedaan naar de haat en angst die u in uw film laat zien? Heeft u gebruikgemaakt van beelden en mensen om u heen, met verwijzingen naar de Tweede Wereldoorlog, net zoals in uw schilderijen? De haat en de angst zijn in onze film zo sterk dat we ze in deze vorm alleen kennen uit het verleden, uit boeken en films, in plaats van ons eigen leven. Maar we zijn ons terdege bewust van de permanente aanwezigheid van haat en angst. We vonden een dorp dat goed paste bij ons idee voor de film, of ons zelfs inspireerde voor de film. Maar geen van de inwoners van het dorp speelde in de film. We gebruikten wel hun huizen. De film verwijst inderdaad naar de Tweede Wereldoorlog — over mensen die zijn verdwenen en wiens huizen vervolgens werden overgenomen door hun buren. Diezelfde buren die hen hielpen te verdwijnen.
Mariska Graveland